Chapter-8_1.12.13 SHLOKA (श्लोक) सर्वद्वाराणि संयम्य मनो हृदि निरुध्य च।मूर्ध्न्याधायात्मनः प्राणमास्थितो योगधारणाम्।।8.12।।ओमित्येकाक्षरं ब्रह्म व्याहरन्मामनुस्मरन्।यः प्रयाति त्यजन्देहं स याति परमां गतिम्।।8.13।। PADACHHED (पदच्छेद) सर्व-द्वाराणि, संयम्य, मन:, हृदि, निरुध्य, च,मूध्र्नि_आधाय_आत्मन:, प्राणम्_आस्थित:, योग-धारणाम् ॥…
Chapter-8_1.11 SHLOKA (श्लोक) यदक्षरं वेदविदो वदन्तिविशन्ति यद्यतयो वीतरागाः।यदिच्छन्तो ब्रह्मचर्यं चरन्तितत्ते पदं संग्रहेण प्रवक्ष्ये।।8.11।। PADACHHED (पदच्छेद) यत्, अक्षरम्, वेद-विद:, वदन्ति, विशन्ति, यत्, यतय:,वीत-रागा:, यत्, इच्छन्त:, ब्रह्म-चर्यम्, चरन्ति, तत्, ते,पदम्, सङ्ग्रहेण, प्रवक्ष्ये…
Chapter-8_1.10 SHLOKA (श्लोक) प्रयाणकाले मनसाऽचलेनभक्त्या युक्तो योगबलेन चैव।भ्रुवोर्मध्ये प्राणमावेश्य सम्यक्स तं परं पुरुषमुपैति दिव्यम्।।8.10।। PADACHHED (पदच्छेद) प्रयाण-काले, मनसा_अचलेन, भक्त्या, युक्त:, योग-बलेन,च_एव, भ्रुवो:_मध्ये, प्राणम्_आवेश्य, सम्यक्, स:, तम्,परम्, पुरुषम्_उपैति, दिव्यम् ॥ १०…
Chapter-8_1.9 SHLOKA (श्लोक) कविं पुराणमनुशासितार-मणोरणीयांसमनुस्मरेद्यः।सर्वस्य धातारमचिन्त्यरूप-मादित्यवर्णं तमसः परस्तात्।।8.9।। PADACHHED (पदच्छेद) कविम्, पुराणम्_अनुशासितारम्_अणो:_अणीयांसम्_अनुस्मरेत्_य:, सर्वस्य,धातारम्_अचिन्त्य-रूपम्_आदित्य-वर्णम्, तमस:, परस्तात् ॥ ९ ॥ ANAVYA (अन्वय-हिन्दी) य: (पुरुषः) कविं, पुराणम् , अनुशासितारम् , अणो: अणीयांसं, सर्वस्य…
Chapter-8_1.8 SHLOKA (श्लोक) अभ्यासयोगयुक्तेन चेतसा नान्यगामिना।परमं पुरुषं दिव्यं याति पार्थानुचिन्तयन्।।8.8।। PADACHHED (पदच्छेद) अभ्यास-योग-युक्तेन, चेतसा, नान्य-गामिना,परमम्, पुरुषम्, दिव्यम्, याति, पार्थ_अनुचिन्तयन् ॥ ८ ॥ ANAVYA (अन्वय-हिन्दी) (हे) पार्थ! अभ्यासयोगयुक्तेन नान्यगामिना चेतसाअनुचिन्तयन् (जनः)…
Chapter-8_1.7 SHLOKA (श्लोक) तस्मात्सर्वेषु कालेषु मामनुस्मर युध्य च।मय्यर्पितमनोबुद्धिर्मामेवैष्यस्यसंशयम्।।8.7।। PADACHHED (पदच्छेद) तस्मात्_सर्वेषु, कालेषु, माम्_अनुस्मर, युध्य, च,मयि_अर्पित-मनो-बुद्धि:_माम_एव_एष्यसि_असंशयम् ॥ ७ ॥ ANAVYA (अन्वय-हिन्दी) तस्मात् (त्वम्) सर्वेषु कालेषु माम् अनुस्मर च युध्य, (एवम्)अर्पितमनोबुद्धि: (त्वम्)…
Chapter-8_1.6 SHLOKA (श्लोक) यं यं वापि स्मरन्भावं त्यजत्यन्ते कलेवरम्।तं तमेवैति कौन्तेय सदा तद्भावभावितः।।8.6।। PADACHHED (पदच्छेद) यम्, यम्, वा, अपि, स्मरन्_भावम्, त्यजति_अन्ते, कलेवरम्,तम्, तम्_एव_एति, कौन्तेय, सदा, तद्भाव-भावित: ॥ ६ ॥ ANAVYA…
Chapter-8_1.5 SHLOKA (श्लोक) अन्तकाले च मामेव स्मरन्मुक्त्वा कलेवरम्।यः प्रयाति स मद्भावं याति नास्त्यत्र संशयः।।8.5।। PADACHHED (पदच्छेद) अन्त-काले, च, माम्_एव, स्मरन्_मुक्त्वा, कलेवरम्,य:, प्रयाति, स:, मद्भावम्, याति, न_अस्ति_अत्र, संशय: ॥ ५ ॥…
Chapter-8_1.4 SHLOKA (श्लोक) अधिभूतं क्षरो भावः पुरुषश्चाधिदैवतम्।अधियज्ञोऽहमेवात्र देहे देहभृतां वर।।8.4।। PADACHHED (पदच्छेद) अधिभूतम्, क्षर:, भाव:, पुरुष:_च_अधिदैवतम्,अधियज्ञ:_अहम्_एव_अत्र, देहे, देह-भृताम्, वर ॥ ४ ॥ ANAVYA (अन्वय-हिन्दी) क्षर: भाव: अधिभूतं (वर्तते), पुरुष: अधिदैवतं…
Chapter-8_1.3 SHLOKA (श्लोक) श्रीभगवानुवाच -अक्षरं ब्रह्म परमं स्वभावोऽध्यात्ममुच्यते।भूतभावोद्भवकरो विसर्गः कर्मसंज्ञितः।।8.3।। PADACHHED (पदच्छेद) श्रीभगवान् उवाच -अक्षरम्, ब्रह्म, परमम्, स्वभाव:_अध्यात्मम्_उच्यते,भूत-भावोद्भव-कर:, विसर्ग:, कर्म-सञ्ज्ञित: ॥ ३ ॥ ANAVYA (अन्वय-हिन्दी) श्रीभगवान् उवाच -परमम् अक्षरं ब्रह्म…