Chapter-14_1.8 SHLOKA तमस्त्वज्ञानजं विद्धि मोहनं सर्वदेहिनाम्।प्रमादालस्यनिद्राभिस्तन्निबध्नाति भारत।।14.8।। PADACHHED तम:_तु_अज्ञानजम्‌, विद्धि, मोहनम्‌, सर्व-देहिनाम्‌,प्रमादालस्य-निद्राभि:_तत्_निबध्नाति, भारत ॥ ८ ॥ ANAVYA (हे) भारत! सर्वदेहिनां मोहनं तम: तुअज्ञानजं विद्धि; तत् (देहिनम्) प्रमादालस्यनिद्राभि: निबध्नाति। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) भारत! [हे अर्जुन!], सर्वदेहिनाम् [सब देहाभिमानियों को], मोहनम् [मोहित करने वाले], तम: [तमोगुण को], तु [तो],अज्ञानजम् [अज्ञान से उत्पन्न], विद्धि [जानो।], तत् [वह], {(देहिनम्) [((इस))…

Chapter-14_1.20 SHLOKA गुणानेतानतीत्य त्रीन्देही देहसमुद्भवान्।जन्ममृत्युजरादुःखैर्विमुक्तोऽमृतमश्नुते।।14.20।। PADACHHED गुणान्_एतान्_अतीत्य, त्रीन्_देही, देह-समुद्भवान्‌,जन्म-मृत्यु-जरा-दु:खै:_विमुक्त:_अमृतम्_अश्नुते ॥ २० ॥ ANAVYA (अयम्) देही देहसमुद्भवान्‌ एतान्‌ त्रीन्‌ गुणान्‌ अतीत्यजन्ममृत्युजरादु:खै: विमुक्त: अमृतम्‌ अश्नुते। ANAVYA-INLINE-GLOSS (अयम्) देही [(यह) पुरुष], देहसमुद्भवान् [शरीर की उत्पत्ति के कारण रूप], एतान् [इन], त्रीन् [तीनों], गुणान् [गुणों को], अतीत्य [उल्लंघन करके],जन्ममृत्युजरादु:खै: [जन्म, मृत्यु, वृद्धावस्था और ((सब प्रकार के)) दु:खों से], विमुक्त:…

Chapter-11_1.48 SHLOKA न वेदयज्ञाध्ययनैर्न दानै-र्न च क्रियाभिर्न तपोभिरुग्रैः।एवंरूपः शक्य अहं नृलोकेद्रष्टुं त्वदन्येन कुरुप्रवीर।।11.48।। PADACHHED न, वेद-यज्ञाध्ययनै:_न, दानै:_न, च, क्रियाभि:_न,तपोभि:_उग्रै:, एवंरूप:, शक्‍य:, अहम्‌, नृलोके, द्रष्टुम्‌,त्वदन्येन, कुरुप्रवीर ॥ ४८ ॥ ANAVYA (हे) कुरूप्रवीर! नृलोके एवंरूप: अहं न वेदयज्ञाध्ययनै: न दानै:न क्रियाभि: च न उग्रै: तपोभि: (एव) त्वदन्येन द्रष्टुं शक्य: । ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) कुरूप्रवीर! [हे अर्जुन!], नृलोके [मनुष्य…

Chapter-18_1.60 SHLOKA स्वभावजेन कौन्तेय निबद्धः स्वेन कर्मणा।कर्तुं नेच्छसि यन्मोहात्करिष्यस्यवशोऽपि तत्।।18.60।। PADACHHED स्वभाव-जेन, कौन्तेय, निबद्ध:, स्वेन, कर्मणा,कर्तुम्, न_इच्छसि, यत्_मोहात्_करिष्यसि_अवश:_अपि, तत् ॥ ६० ॥ ANAVYA (हे) कौन्तेय! यत्‌ (कर्म) (त्वम्) मोहात्‌ कर्तुं न इच्छसि तत्अपि स्वेन स्वभावजेन कर्मणा निबद्ध: अवश: करिष्यसि। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) कौन्तेय! [हे कुन्तीपुत्र!], यत् (कर्म) [जिस (कर्म को], {(त्वम्) [तुम]}, मोहात् [मोह के कारण],…

Chapter-3_3.3 SHLOKA श्री भगवानुवाच –लोकेऽस्मिन्द्विविधा निष्ठा पुरा प्रोक्ता मयानघ।ज्ञानयोगेन सांख्यानां कर्मयोगेन योगिनाम्।।3.3।। PADACHHED श्रीभगवान् उवाच –लोके_अस्मिन्_द्विविधा, निष्ठा, पुरा, प्रोक्ता, मया_अनघ,ज्ञानयोगेन, साङ्ख्यानाम्‌, कर्मयोगेन, योगिनाम्‌ ॥ ३ ॥ ANAVYA श्रीभगवान् उवाच –(हे) अनघ! (अर्जुन) अस्मिन् लोके द्विविधा निष्ठा मया पुरा प्रोक्ता (तयोः)साङ्ख्यानाम् (निष्ठा तु) ज्ञानयोगेन (भवति, च) योगिनाम् (निष्ठा तु) कर्मयोगेन (भवति)| ANAVYA-INLINE-GLOSS श्रीभगवान् उवाच – [श्री…

Chapter-11_1.20 SHLOKA द्यावापृथिव्योरिदमन्तरं हिव्याप्तं त्वयैकेन दिशश्च सर्वाः।दृष्ट्वाऽद्भुतं रूपमुग्रं तवेदंलोकत्रयं प्रव्यथितं महात्मन्।।11.20।। PADACHHED द्यावा-पृथिव्यो:_इदम्‌_अन्तरम्‌, हि, व्याप्तम्‌, त्वया_एकेन,दिश:_च, सर्वा:, दृष्ट्वा_अद्भुतम्‌, रूपम्‌_उग्रम्, तव_इदम्‌, लोक-त्रयम्‌, प्रव्यथितम्‌, महात्मन्‌ ॥ २० ॥ ANAVYA (हे) महात्मन्! इदं द्यावापृथिव्यो: अन्तरं च सर्वा: दिश: एकेन त्वया हिव्याप्तम् (वर्तते), (तथा) तव इदम् अद्भुतम्‌ उग्रं रूपं दृष्ट्वा लोकत्रयं प्रव्यथितम् । ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) महात्मन्! [हे महात्मन्!], इदम्…