Chapter-17_1.9 SHLOKA कट्वम्ललवणात्युष्णतीक्ष्णरूक्षविदाहिनः।आहारा राजसस्येष्टा दुःखशोकामयप्रदाः।।17.9।। PADACHHED कट्वम्ल-लवणात्युष्ण-तीक्ष्ण-रूक्ष-विदाहिन:,आहारा:, राजसस्य_इष्टा:, दुःख-शोकामय-प्रदा: ॥ ९ ॥ ANAVYA कट्वम्ललवणात्युष्णतीक्ष्णरूक्षविदाहिनः (च) दुःखशोकामयप्रदा:आहारा: राजसस्य इष्टा: (भवन्ति)। ANAVYA-INLINE-GLOSS कट्वम्ललवणात्युष्णतीक्ष्णरूक्षविदाहिनः (च) [कडुवे, खट्टे, लवणयुक्त, बहुत गरम, तीखे, रूखे, दाहकारक (और)], दुःखशोकामयप्रदा: [दु:ख, चिन्ता तथा रोगों को उत्पन्न करने वाले],आहारा: [आहार अर्थात् भोजन करने के पदार्थ], राजसस्य [राजस ((पुरुष)) को], इष्टा: (भवन्ति) [प्रिय होते हैं।]…

Chapter-12_1.8 SHLOKA मय्येव मन आधत्स्व मयि बुद्धिं निवेशय।निवसिष्यसि मय्येव अत ऊर्ध्वं न संशयः।।12.8।। PADACHHED मयि_एव, मन:, आधत्स्व, मयि, बुद्धिम्, निवेशय,निवसिष्यसि, मयि_एव, अत:, ऊर्ध्वम्‌, न, संशय: ॥ ८ ॥ ANAVYA मयि मन: आधत्स्व (च) मयि एव बुद्धिं निवेशय अत:ऊर्ध्वं (त्वम्) मयि एव निवसिष्यसि, (अत्र) संशय: न (अस्ति)। ANAVYA-INLINE-GLOSS मयि [मुझमें], मन: [मन को], आधत्स्व (च) [लगाओ…

Chapter-2_2.21 SHLOKA वेदाविनाशिनं नित्यं य एनमजमव्ययम्।कथं स पुरुषः पार्थ कं घातयति हन्ति कम्।।2.21।। PADACHHED वेद_अविनाशिनम्‌, नित्यम्‌, य:, एनम्_अजम्_अव्ययम्‌,कथम्, स:, पुरुष: , पार्थ, कम्‌, घातयति, हन्ति, कम्‌ ॥ २१ ॥ ANAVYA (हे) पार्थ! य: पुरुष: एनम् (आत्मानम्) अविनाशिनं नित्यं अजम् अव्ययं (च) वेद, सः (पुरुषः)कथं कं घातयति (कथञ्च) कं हन्ति। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) पार्थ [हे पृथापुत्र ((अर्जुन!))],…

Chapter-9_1.22 SHLOKA अनन्याश्चिन्तयन्तो मां ये जनाः पर्युपासते।तेषां नित्याभियुक्तानां योगक्षेमं वहाम्यहम्।।9.22।। PADACHHED अनन्या:_चिन्तयन्त:, माम्‌, ये, जना:, पर्युपासते,तेषाम्‌, नित्याभियुक्तानाम्‌, योग-क्षेमम्‌, वहामि_अहम् ॥ २२ ॥ ANAVYA ये अनन्या: जना: मां चिन्तयन्त:पर्युपासते तेषां नित्याभियुक्तानां (पुरुषाणाम्) योगक्षेमम्‌ अहम् वहामि। ANAVYA-INLINE-GLOSS ये [जो], अनन्या: [अनन्य प्रेमी], जना: [भक्तजन], माम् [मुझ ((परमेश्वर)) को], चिन्तयन्त: [((निरन्तर)) चिन्तन करते हुए],पर्युपासते [निष्कामभाव से भजते हैं,],…

Chapter-18_1.20 SHLOKA सर्वभूतेषु येनैकं भावमव्ययमीक्षते।अविभक्तं विभक्तेषु तज्ज्ञानं विद्धि सात्त्विकम्।।18.20।। PADACHHED सर्व-भूतेषु, येन_एकम्‌, भावम्_अव्ययम्_ईक्षते,अविभक्तम्‌, विभक्तेषु, तत्_ज्ञानम्, विद्धि, सात्त्विकम्‌ ॥ २० ॥ ANAVYA येन विभक्तेषु सर्वभूतेषु एकम्‌ अव्ययं भावम्‌अविभक्तम्‌ ईक्षते तत्‌ ज्ञानम् (तु) (त्वम्) सात्त्विकं विद्धि। ANAVYA-INLINE-GLOSS येन [जिस ((ज्ञान)) से ((मनुष्य))], विभक्तेषु [पृथक्-पृथक्], सर्वभूतेषु [सब भूतों में], एकम् [एक], अव्ययम् [अविनाशी], भावम् [((परमात्म)) भाव को],अविभक्तम् [विभाग…

Chapter-1_1.2 SHLOKA सञ्जय उवाच –दृष्ट्वा तु पाण्डवानीकं व्यूढं दुर्योधनस्तदा।आचार्यमुपसङ्गम्य राजा वचनमब्रवीत्।।1.2।। PADACHHED सञ्जय उवाच –दृष्ट्वा, तु, पाण्डवानीकम्‌, व्यूढम्‌, दुर्योधन:_तदा,आचार्यम्_उपसङ्गम्य, राजा, वचनम्_अब्रवीत् ॥ २ ॥ ANAVYA सञ्जय उवाच –तदा राजा दुर्योधन: व्यूढं पाण्डवानीकंदृष्ट्वा तु आचार्यम्‌ उपसङ्गम्य (इदम्) वचनम्‌ अब्रवीत्‌। ANAVYA-INLINE-GLOSS सञ्जय उवाच – [सञ्जय ने कहा – ], तदा [उस समय], राजा [राजा], दुर्योधन: [दुर्योधन ने],…