Chapter-13_1.34 SHLOKA क्षेत्रक्षेत्रज्ञयोरेवमन्तरं ज्ञानचक्षुषा।भूतप्रकृतिमोक्षं च ये विदुर्यान्ति ते परम्।।13.34।। PADACHHED क्षेत्र-क्षेत्रज्ञयो:_एवम्_अन्तरम्, ज्ञान-चक्षुषा,भूत-प्रकृति-मोक्षम्, च, ये, विदु:_यान्ति, ते, परम्‌ ॥ ३४ ॥ ANAVYA एवं क्षेत्रक्षेत्रज्ञयो: अन्तरं च भूतप्रकृतिमोक्षंये ज्ञानचक्षुषा विदु: ते परं यान्ति । ANAVYA-INLINE-GLOSS एवम् [इस प्रकार], क्षेत्रक्षेत्रज्ञयो: [क्षेत्र और क्षेत्रज्ञ के], अन्तरम् [भेद को], च [तथा], भूतप्रकृतिमोक्षम् [कार्य सहित प्रकृति से मुक्त होने को],ये [जो…

Chapter-15_1.7 SHLOKA ममैवांशो जीवलोके जीवभूतः सनातनः।मनःषष्ठानीन्द्रियाणि प्रकृतिस्थानि कर्षति।।15.7।। PADACHHED मम_एव_अंश:, जीव-लोके, जीव-भूत:, सनातन:,मन:-षष्ठानि_इन्द्रियाणि, प्रकृति-स्थानि, कर्षति ॥ ७ ॥ ANAVYA जीवलोके (अयम्) सनातन: जीवभूत: मम एवअंश: (वर्तते), (सः च एव) प्रकृतिस्थानि मन:षष्ठानि इन्द्रियाणि कर्षति। ANAVYA-INLINE-GLOSS जीवलोके [((इस)) देह में], (अयम्) सनातन: [(यह) सनातन], जीवभूत: [जीवात्मा], मम [मेरा], एव [ही],अंश: (वर्तते) [((सनातन)) अंश है], {(सः च एव)…

Chapter-2_2.21 SHLOKA वेदाविनाशिनं नित्यं य एनमजमव्ययम्।कथं स पुरुषः पार्थ कं घातयति हन्ति कम्।।2.21।। PADACHHED वेद_अविनाशिनम्‌, नित्यम्‌, य:, एनम्_अजम्_अव्ययम्‌,कथम्, स:, पुरुष: , पार्थ, कम्‌, घातयति, हन्ति, कम्‌ ॥ २१ ॥ ANAVYA (हे) पार्थ! य: पुरुष: एनम् (आत्मानम्) अविनाशिनं नित्यं अजम् अव्ययं (च) वेद, सः (पुरुषः)कथं कं घातयति (कथञ्च) कं हन्ति। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) पार्थ [हे पृथापुत्र ((अर्जुन!))],…

Chapter-2_2.61 SHLOKA तानि सर्वाणि संयम्य युक्त आसीत मत्परः।वशे हि यस्येन्द्रियाणि तस्य प्रज्ञा प्रतिष्ठिता।।2.61।। PADACHHED तानि, सर्वाणि, संयम्य, युक्त:, आसीत, मत्पर:,वशे, हि, यस्य, इन्द्रियाणि, तस्य, प्रज्ञा, प्रतिष्ठिता ॥ ६१ ॥ ANAVYA तानि सर्वाणि (इन्द्रियाणि) संयम्य युक्तः मत्परः आसीत,हि यस्य (पुरुषस्य) इन्द्रियाणि वशे (भवन्ति) तस्य प्रज्ञा प्रतिष्ठिता। ANAVYA-INLINE-GLOSS तानि [((इसलिए साधक को चाहिये कि वह)) उन], सर्वाणि…

Chapter-7_7.20 SHLOKA कामैस्तैस्तैर्हृतज्ञानाः प्रपद्यन्तेऽन्यदेवताः।तं तं नियममास्थाय प्रकृत्या नियताः स्वया।।7.20।। PADACHHED कामै:_तै:_तै:_हृत-ज्ञाना:, प्रपद्यन्ते_अन्य-देवता:,तम्‌, तम्‌, नियमम्_आस्थाय, प्रकृत्या, नियता:, स्वया ॥ २० ॥ ANAVYA तै: तै: कामै: हृृतज्ञाना: (ते) स्वया प्रकृत्यानियता: तं तं नियमम्‌ आस्थाय अन्यदेवता: प्रपद्यन्ते। ANAVYA-INLINE-GLOSS तै: तै: [उन-उन], कामै: [((भोगों की)) कामना द्वारा], हृतज्ञाना: [जिनका ज्ञान हरा जा चुका है,], {(ते) [वे लोग]}, स्वया [अपने],…

Chapter-6_6.2 SHLOKA यं संन्यासमिति प्राहुर्योगं तं विद्धि पाण्डव।न ह्यसंन्यस्तसङ्कल्पो योगी भवति कश्चन।।6.2।। PADACHHED यम्, सन्न्यासम्_इति, प्राहु:_योगम्‌, तम्‌, विद्धि_पाण्डव,न, हि_असन्न्यस्त-संकल्प:, योगी, भवति, कश्चन ॥ २ ॥ ANAVYA (हे) पाण्डव! यं सन्न्यासम्‌ इति प्राहु: तं (त्वम्) योगं विद्धि,हि असन्न्यस्तसंकल्प: कश्चन (अपि) (पुरुषः) योगी न भवति। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) पाण्डव! [हे अर्जुन!], यम् [जिसको], सन्न्यासम् [संन्यास], इति [ऐसा], प्राहु:…