Chapter-4_4.21 SHLOKA निराशीर्यतचित्तात्मा त्यक्तसर्वपरिग्रहः।शारीरं केवलं कर्म कुर्वन्नाप्नोति किल्बिषम्।।4.21।। PADACHHED निराशी:_यत-चित्तात्मा, त्यक्त-सर्व-परिग्रह:,शारीरम्‌, केवलम्‌, कर्म, कुर्वन्_न_आप्नोति, किल्बिषम्‌ ॥ २१ ॥ ANAVYA यतचित्तात्मा (च) त्यक्तसर्वपरिग्रह: (ईदृशः)निराशी: (पुरुषः) केवलं शारीरं कर्म कुर्वन् किल्बिषम्‌ न आप्नोति। ANAVYA-INLINE-GLOSS यतचित्तात्मा (च) [जिसने अन्त:करण और इन्द्रियों के सहित शरीर को वश में कर लिया है (और)], त्यक्तसर्वपरिग्रह: [जिसने समस्त भोगों की सामग्री का…

Chapter-10_1.11 SHLOKA तेषामेवानुकम्पार्थमहमज्ञानजं तमः।नाशयाम्यात्मभावस्थो ज्ञानदीपेन भास्वता।।10.11।। PADACHHED तेषाम्_एव_अनुकम्पार्थम्_अहम्_अज्ञानजम्, तम:,नाशयामि_आत्म-भावस्थ:, ज्ञान-दीपेन, भास्वता ॥ ११ ॥ ANAVYA (हे अर्जुन!) तेषाम्‌ अनुकम्पार्थम् आत्मभावस्थ: अहम्एव अज्ञानजं तम: भास्वता ज्ञानदीपेन नाशयामि। ANAVYA-INLINE-GLOSS {(हे अर्जुन!) [हे अर्जुन!]}, तेषाम् [उनके ((ऊपर))], अनुकम्पार्थम् [अनुग्रह करने के लिये], आत्मभावस्थ: [((उनके)) अन्त:-करण में स्थित हुआ], अहम् [मैं ((स्वयं))],एव [ही ((उनके))], अज्ञानजम् [अज्ञान से उत्पन्न], तम:…

Chapter-4_4.9 SHLOKA जन्म कर्म च मे दिव्यमेवं यो वेत्ति तत्त्वतः।त्यक्त्वा देहं पुनर्जन्म नैति मामेति सोऽर्जुन।।4.9।। PADACHHED जन्म, कर्म, च, मे, दिव्यम्_एवम्‌, य:, वेत्ति, तत्त्वतः,त्यक्त्वा, देहम्‌, पुनः_जन्म, न_एति, माम्_एति, स:_अर्जुन ॥ ९ ॥ ANAVYA (हे) अर्जुन! मे जन्म च कर्म दिव्यम् (अस्ति) एवं य: (पुरुषः) तत्त्वतःवेत्ति स: देहं त्यक्त्वा पुन: जन्म न एति (अपितु) माम्‌ (एव)…

Chapter-3_3.12 SHLOKA इष्टान्भोगान्हि वो देवा दास्यन्ते यज्ञभाविताः।तैर्दत्तानप्रदायैभ्यो यो भुङ्क्ते स्तेन एव सः।।3.12।। PADACHHED इष्टान्_भोगान्_हि, वः, देवा:, दास्यन्ते, यज्ञ-भाविता:,तै:_दत्तान्_अप्रदाय_एभ्य:, य:, भुङ्क्ते, स्तेन:, एव, सः ॥ १२ ॥ ANAVYA यज्ञभाविता: देवा: वः (याचनां विनाऽपि) इष्टान् भोगान् हि दास्यन्ते (अतः)तै: (देवैः) दत्तान् (भोगान्) य: (पुरूषः) एभ्यः अप्रदाय (स्यमेव) भुङ्क्ते स: स्तेन: एव (अस्ति)। ANAVYA-INLINE-GLOSS यज्ञभाविता: [यज्ञ के द्वारा…

Chapter-14_1.13 SHLOKA अप्रकाशोऽप्रवृत्तिश्च प्रमादो मोह एव च।तमस्येतानि जायन्ते विवृद्धे कुरुनन्दन।।14.13।। PADACHHED अप्रकाश:_अप्रवृत्ति:_च, प्रमाद:, मोह:, एव, च,तमसि_एतानि, जायन्ते, विवृद्धे, कुरुनन्दन ॥ १३ ॥ ANAVYA (हे) कुरुनन्दन! तमसि विवृद्धे अप्रकाश: अप्रवृत्ति: चप्रमाद: च मोह: एतानि एव जायन्ते। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) कुरुनन्दन! [हे अर्जुन!], तमसि [तमोगुण के], विवृद्धे [बढ़ने पर ((अन्त:करण और इन्द्रियों में))], अप्रकाश: [अप्रकाश,], अप्रवृत्ति: [((कर्तव्य-कर्मों में))…

Chapter-8_1.15 SHLOKA मामुपेत्य पुनर्जन्म दुःखालयमशाश्वतम्।नाप्नुवन्ति महात्मानः संसिद्धिं परमां गताः।।8.15।। PADACHHED माम्_उपेत्य, पुनर्जन्म, दुःखालयम्_अशाश्वतम्,न_आप्नुवन्ति, महात्मान:, संसिद्धिम्, परमाम्, गता: ॥ १५ ॥ ANAVYA परमां संसिद्धिं गता: महात्मान:माम् उपेत्य दुःखालयम् (च) अशाश्वतं पुनर्जन्म न आप्नुवन्ति। ANAVYA-INLINE-GLOSS परमाम् [परम], संसिद्धिम् [सिद्धि को], गता: [प्राप्त], महात्मान: [महात्मा लोग],माम् [मुझको], उपेत्य [प्राप्त होकर], दुःखालयम् (च) [दुःखों के घर (एवं)], अशाश्वतम् [क्षणभंगुर],…