Chapter-7_7.10 SHLOKA बीजं मां सर्वभूतानां विद्धि पार्थ सनातनम्।बुद्धिर्बुद्धिमतामस्मि तेजस्तेजस्विनामहम्।।7.10।। PADACHHED बीजम्, माम्‌, सर्व-भूतानाम्‌, विद्धि, पार्थ, सनातनम्‌,बुद्धि:_बुद्धि-मताम्_अस्मि, तेज:_तेजस्विनाम्_अहम् ॥ १० ॥ ANAVYA (हे) पार्थ! (त्वम्) सर्वभूतानां सनातनं बीजं मां विद्धि,अहं बुद्धिमतां बुद्धि: तेजस्विनां (च) तेज: अस्मि। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) पार्थ! (त्वम्) [हे अर्जुन! (तुम)], सर्वभूतानाम् [सम्पूर्ण भूतों का], सनातनम् [सनातन], बीजम् [बीज], माम् [मुझको ((ही))], विद्धि [समझो।],अहम्…

Chapter-6_6.21 SHLOKA सुखमात्यन्तिकं यत्तद्बुद्धिग्राह्यमतीन्द्रियम्।वेत्ति यत्र न चैवायं स्थितश्चलति तत्त्वतः।।6.21।। PADACHHED सुखम्_आत्यन्तिकम्‌, यत्_तत्_बुद्धि-ग्राह्मम्_अतीन्द्रियम्‌,वेत्ति, यत्र, न, च_एव_अयम्‌, स्थित:_चलति, तत्त्वत: ॥ २१ ॥ ANAVYA अतीन्द्रियं बुद्धिग्राह्मं यत्‌ आत्यन्तिकं सुखं (अस्ति) तत्‌ यत्रवेत्ति च (यत्र) स्थित: अयं (योगी) तत्त्वत: न एव चलति- ANAVYA-INLINE-GLOSS अतीन्द्रियम् [इन्द्रियों से अतीत], बुद्धिग्राह्मम् [(केवल शुद्ध हुई सूक्ष्म) बुद्धि द्वारा ग्रहण करने योग्य], यत् [जो],…

Chapter-16_1.9 SHLOKA एतां दृष्टिमवष्टभ्य नष्टात्मानोऽल्पबुद्धयः।प्रभवन्त्युग्रकर्माणः क्षयाय जगतोऽहिताः।।16.9।। PADACHHED एताम्‌, दृष्टिम्_अवष्टभ्य, नष्टात्मान:_अल्प-बुद्धय:,प्रभवन्ति_उग्र-कर्माण:, क्षयाय, जगत:_अहिता: ॥ ९ ॥ ANAVYA एतां दृष्टिम् अवष्टभ्य नष्टात्मान: (च) अल्पबुद्धय: (ते)अहिता: उग्रकर्माण: जगत: क्षयाय (एव) प्रभवन्ति। ANAVYA-INLINE-GLOSS एताम् [इस], दृष्टिम् [मिथ्या ज्ञान को], अवष्टभ्य [अवलम्बन करके], नष्टात्मान: (च) [जिनका स्वभाव नष्ट हो गया है (तथा),], अल्पबुद्धय: [जिनकी बुद्धि मन्द है], {(ते) [वे]},अहिता:…

Chapter-3_3.19 SHLOKA तस्मादसक्तः सततं कार्यं कर्म समाचर।असक्तो ह्याचरन्कर्म परमाप्नोति पूरुषः।।3.19।। PADACHHED तस्मात्_असक्त:, सततम्‌, कार्यम्‌, कर्म, समाचर,असक्त:, हि_आचरन्_कर्म, परम्_आप्नोति, पूरुष: ॥ १९ ॥ ANAVYA तस्मात् (त्वम्) सततम् असक्तः (सदा) कार्यं कर्म समाचर हिअसक्तः कर्म आचरन् पूरुष: परम् आप्नोति। ANAVYA-INLINE-GLOSS तस्मात् त्वम्) [इसलिये (तुम)], सततम् [निरन्तर], असक्तः (सदा) [आसक्ति से रहित होकर (सदा)], कार्यं कर्म [कर्तव्य कर्म…

Chapter-18_1.75 SHLOKA व्यासप्रसादाच्छ्रुतवानेतद्गुह्यमहं परम्।योगं योगेश्वरात्कृष्णात्साक्षात्कथयतः स्वयम्।।18.75।। PADACHHED व्यास-प्रसादात्_श्रुतवान्_एतत्_गुह्यम्_अहम्‌, परम्,योगम्‌, योगेश्वरात्_कृष्णात्_साक्षात्_कथयत:, स्वयम्‌, ॥ ७५ ॥ ANAVYA व्यासप्रसादात्‌ अहम्‌ एतत्‌ परं गुह्यं योगं (अर्जुनं प्रति)कथयत: स्वयं योगेश्वरात्‌ कृष्णात्‌ साक्षात् श्रुतवान्‌। ANAVYA-INLINE-GLOSS व्यासप्रसादात् [श्रीव्यासजी की कृपा से ((दिव्य दृष्टि पाकर))], अहम् [मैंने], एतत् [इस], परम् [परम], गुह्यम् [गोपनीय], योगम् [योग को], {(अर्जुनं प्रति) [अर्जुन के प्रति]},कथयत: [कहते हुए],…

Chapter-11_1.22 SHLOKA रुद्रादित्या वसवो ये च साध्याविश्वेऽश्विनौ मरुतश्चोष्मपाश्च।गन्धर्वयक्षासुरसिद्धसङ्घावीक्षन्ते त्वां विस्मिताश्चैव सर्वे।।11.22।। PADACHHED रुद्रादित्या:, वसव:, ये, च, साध्या:, विश्वे_अश्विनौ, मरुत:_च_ऊष्मपा:_च, गन्धर्व-यक्षासुर-सिद्ध-सङ्घा:, वीक्षन्ते, त्वाम्‌,विस्मिता:_च_एव, सर्वे ॥ २२ ॥ ANAVYA ये रुद्रादित्या: च वसव: साध्या: विश्वे अश्विनौ च मरुत: च ऊष्मपा:च गन्धर्वयक्षासुरसिद्धसङ्घा: (सन्ति) (ते) सर्वे एव विस्मिता: त्वां वीक्षन्ते । ANAVYA-INLINE-GLOSS ये [जो], रुद्रादित्या: [((ग्यारह)) रूद्र और ((बारह))…