Chapter-15_1.9 SHLOKA श्रोत्रं चक्षुः स्पर्शनं च रसनं घ्राणमेव च।अधिष्ठाय मनश्चायं विषयानुपसेवते।।15.9।। PADACHHED श्रोत्रम्, चक्षु:, स्पर्शनम्‌, च, रसनम्‌, घ्राणम्_एव, च,अधिष्ठाय, मन:_च_अयम्‌, विषयान्_उपसेवते ॥ ९ ॥ ANAVYA अयं (ईश्वरः) श्रोत्रं चक्षु: च स्पर्शनं च रसनं घ्राणंच मन: अधिष्ठाय एव विषयान्‌ उपसेवते। ANAVYA-INLINE-GLOSS अयम् (ईश्वरः) [यह (जीवात्मा)], श्रोत्रम् [श्रोत्र,], चक्षु: [चक्षु], च [और], स्पर्शनम् [त्वचा को], च [तथा],…

Chapter-18_1.6 SHLOKA एतान्यपि तु कर्माणि सङ्गं त्यक्त्वा फलानि च।कर्तव्यानीति मे पार्थ निश्चितं मतमुत्तमम्।।18.6।। PADACHHED एतानि_अपि, तु, कर्माणि, सङ्गम्‌, त्यक्त्वा, फलानि, च,कर्तव्यानि_इति, मे, पार्थ, निश्चितम्‌, मतम्_उत्तमम्‌ ॥ ६ ॥ ANAVYA (अतः) (हे) पार्थ! एतानि तु (अन्यानि) अपि कर्माणि सङ्गं चफलानि त्यक्त्वा कर्तव्यानि इति मे निश्चितम्‌ उत्तमं मतम्‌। ANAVYA-INLINE-GLOSS {(अतः) [इसलिए]}, (हे) पार्थ! [हे पार्थ!], एतानि [इन…

Chapter-18_1.32 SHLOKA अधर्मं धर्ममिति या मन्यते तमसाऽऽवृता।सर्वार्थान्विपरीतांश्च बुद्धिः सा पार्थ तामसी।।18.32।। PADACHHED अधर्मम्‌, धर्मम्_इति, या, मन्यते, तमसा_आवृता,सर्वार्थान्_विपरीतान्_च, बुद्धि:, सा, पार्थ, तामसी ॥ ३२ ॥ ANAVYA (हे) पार्थ! या तमसा आवृता (बुद्धिः) अधर्मं धर्मम्‌ इति मन्यतेच (एवम्) सर्वार्थान्‌ विपरीतान्‌ (मन्यते) सा बुद्धि: तामसी (वर्तते)। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) पार्थ! [हे अर्जुन!], या [जो], तमसा [तमोगुण से], आवृता (बुद्धिः)…

Chapter-6_6.2 SHLOKA यं संन्यासमिति प्राहुर्योगं तं विद्धि पाण्डव।न ह्यसंन्यस्तसङ्कल्पो योगी भवति कश्चन।।6.2।। PADACHHED यम्, सन्न्यासम्_इति, प्राहु:_योगम्‌, तम्‌, विद्धि_पाण्डव,न, हि_असन्न्यस्त-संकल्प:, योगी, भवति, कश्चन ॥ २ ॥ ANAVYA (हे) पाण्डव! यं सन्न्यासम्‌ इति प्राहु: तं (त्वम्) योगं विद्धि,हि असन्न्यस्तसंकल्प: कश्चन (अपि) (पुरुषः) योगी न भवति। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) पाण्डव! [हे अर्जुन!], यम् [जिसको], सन्न्यासम् [संन्यास], इति [ऐसा], प्राहु:…

Chapter-2_2.25 SHLOKA अव्यक्तोऽयमचिन्त्योऽयमविकार्योऽयमुच्यते।तस्मादेवं विदित्वैनं नानुशोचितुमर्हसि।।2.25।। PADACHHED अव्यक्त:_अयम्_अचिन्त्य:_अयम्_अविकार्य:_अयम्_उच्यते,तस्मात्_एवम्‌, विदित्वा_एनम्‌, न_अनुशोचितुम्_अर्हसि ॥ २५ ॥ ANAVYA अयम्‌ (आत्मा) अव्यक्त: (अस्ति), अयम्‌ (आत्मा) अचिन्त्य: (अस्ति), अयम्‌ (आत्मा) अविकार्य: (च) उच्यते, तस्मात्‌एनम्‌ (आत्मानं) एवं विदित्वा (त्वम्) अनुशोचितुं न अर्हसि। ANAVYA-INLINE-GLOSS अयम् (आत्मा) [यह (आत्मा)], अव्यक्त: (अस्ति) [अव्यक्त है,], अयम् (आत्मा) [यह (आत्मा)], अचिन्त्य: (अस्ति) [अचिन्त्य है,], {(च) [और]}, अयम् (आत्मा)…

Chapter-7_7.19 SHLOKA बहूनां जन्मनामन्ते ज्ञानवान्मां प्रपद्यते।वासुदेवः सर्वमिति स महात्मा सुदुर्लभः।।7.19।। PADACHHED बहूनाम्‌, जन्मनाम्_अन्ते, ज्ञानवान्_माम्‌, प्रपद्यते,वासुदेव:, सर्वम्_इति, स:, महात्मा, सुदुर्लभ: ॥ १९ ॥ ANAVYA बहूनां जन्मनाम्‌ अन्ते ज्ञानवान्‌ सर्वं वासुदेव: (एव) (अस्ति)इति मां प्रपद्यते, स: महात्मा सुदुर्लभ: (वर्तते)। ANAVYA-INLINE-GLOSS बहूनाम् [बहुत], जन्मनाम् [जन्मों के], अन्ते [अन्त ((के जन्म)) में], ज्ञानवान् [तत्त्वज्ञान को प्राप्त (पुरुष),], सर्वम् [सब…