Chapter-18_1.41 SHLOKA ब्राह्मणक्षत्रियविशां शूद्राणां च परंतप।कर्माणि प्रविभक्तानि स्वभावप्रभवैर्गुणैः।।18.41।। PADACHHED ब्राह्मण-क्षत्रिय-विशाम्‌, शूद्राणाम्‌, च, परन्तप,कर्माणि, प्रविभक्तानि, स्वभाव-प्रभवै:_गुणै: ॥ ४१ ॥ ANAVYA (हे) परन्तप! ब्राह्मणक्षत्रियविशां च शूद्राणांकर्माणि स्वभावप्रभवै: गुणै: प्रविभक्तानि। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) परन्तप! [हे परन्तप!], ब्राह्मणक्षत्रियविशाम् [ब्राह्मण, क्षत्रिय और वैश्यों के], च [तथा], शूद्राणाम् [शूद्रों के],कर्माणि [कर्म], स्वभावप्रभवै: [स्वभाव से उत्पन्न], गुणै: [गुणों के द्वारा], प्रविभक्तानि [विभक्त किये…

Chapter-2_2.69 SHLOKA या निशा सर्वभूतानां तस्यां जागर्ति संयमी।यस्यां जाग्रति भूतानि सा निशा पश्यतो मुनेः।।2.69।। PADACHHED या, निशा, सर्वभूतानाम्, तस्याम्, जागर्ति, संयमी,यस्याम्, जाग्रति, भूतानि, सा, निशा, पश्यत:, मुने: ॥ ६९ ॥ ANAVYA सर्वभूतानां या निशा (इव) (अस्ति) तस्यां संयमी जागर्ति यस्यां (च)भूतानि जाग्रति, पश्यतः मुने: सा निशा (इव) (अस्ति)। ANAVYA-INLINE-GLOSS सर्वभूतानाम् [सम्पूर्ण प्राणियों के लिये], या…

Chapter-16_1.20 SHLOKA आसुरीं योनिमापन्ना मूढा जन्मनि जन्मनि।मामप्राप्यैव कौन्तेय ततो यान्त्यधमां गतिम्।।16.20।। PADACHHED आसुरीम्‌, योनिम्_आपन्ना:, मूढा:, जन्मनि, जन्मनि,माम्_अप्राप्य_एव, कौन्तेय, तत:, यान्ति_अधमाम्‌, गतिम्‌ ॥ २० ॥ ANAVYA (हे) कौन्तेय! (ते) मूढा: माम्‌ अप्राप्य एव जन्मनि जन्मनि आसुरींयोनिम्‌ आपन्ना:, तत: अधमां गतिं यान्ति। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) कौन्तेय! [हे अर्जुन!], (ते) मूढा: [(वे) मूर्ख], माम् [मुझको], अप्राप्य [न प्राप्त होकर],…

Chapter-18_1.39 SHLOKA यदग्रे चानुबन्धे च सुखं मोहनमात्मनः।निद्रालस्यप्रमादोत्थं तत्तामसमुदाहृतम्।।18.39।। PADACHHED यत्_अग्रे, च_अनुबन्धे, च, सुखम्‌, मोहनम्_आत्मन:,निद्रालस्य-प्रमादोत्थम्‌, तत्_तामसम्_उदाहृतम्‌ ॥ ३९ ॥ ANAVYA यत्‌ सुखम्‌ अग्रे च अनुबन्धे च आत्मन:मोहनम् (करोति) तत् निद्रालस्यप्रमादोत्थम् (सुखम्) तामसम्‌ उदाहृतम्‌। ANAVYA-INLINE-GLOSS यत् [जो], सुखम् [सुख], अग्रे [(पहले ((भोग काल में))], च [तथा], अनुबन्धे [परिणाम में], च [भी], आत्मन: [आत्मा को],मोहनम् (करोति) [मोहित करने…

Chapter-17_1.2 SHLOKA श्रीभगवानुवाच –त्रिविधा भवति श्रद्धा देहिनां सा स्वभावजा।सात्त्विकी राजसी चैव तामसी चेति तां श्रृणु।।17.2।। PADACHHED श्रीभगवान् उवाच –त्रिविधा, भवति, श्रद्धा, देहिनाम्, सा, स्वभाव-जा,सात्त्विकी, राजसी, च_एव, तामसी, च_इति, ताम्, शृणु ॥ २ ॥ ANAVYA श्रीभगवान् उवाच –देहिनां सा स्वभावजा श्रद्धा सात्त्विकी च राजसीच तामसी इति त्रिविधा एव भवति ताम् (त्वम्) (मत्त:) शृणु। ANAVYA-INLINE-GLOSS श्रीभगवान् उवाच…

Chapter-2_2.36 SHLOKA अवाच्यवादांश्च बहून्वदिष्यन्ति तवाहिताः।निन्दन्तस्तव सामर्थ्यं ततो दुःखतरं नु किम्।।2.36।। PADACHHED अवाच्य-वादान्_च, बहून्_वदिष्यन्ति, तव_अहिता:,निन्‍दन्त:_तव, सामर्थ्यम्, तत:, दुःख-तरम्‌, नु, किम्‌ ॥ ३६ ॥ ANAVYA तव अहिता: तव सामर्थ्यं निन्दन्त: (त्वां)बहून् अवाच्यवादान्‌ च वदिष्यन्ति, तत: दु:खतरं नु किम्। ANAVYA-INLINE-GLOSS तव [तुम्हारे], अहिता: [वैरी लोग], तव [तुम्हारे], सामर्थ्यम् [सामर्थ्य की], निन्दन्त: [निन्दा करते हुए], {(त्वां) [तुमको]},बहून् [बहुत से],…