Chapter-4_4.27 SHLOKA सर्वाणीन्द्रियकर्माणि प्राणकर्माणि चापरे।आत्मसंयमयोगाग्नौ जुह्वति ज्ञानदीपिते।।4.27।। PADACHHED सर्वाणि_इन्द्रिय-कर्माणि, प्राण-कर्माणि, च, अपरे,आत्म-संयम-योगाग्नौ, जुह्वति, ज्ञान-दीपिते ॥ २७ ॥ ANAVYA अपरे (योगिनः) सर्वाणि इन्द्रियकर्माणि च प्राणकर्माणिज्ञानदीपिते आत्मसंयमयोगाग्नौ जुह्वति। ANAVYA-INLINE-GLOSS अपरे (योगिनः) [दूसरे (योगी लोग)], सर्वाणि इन्द्रियकर्माणि [इन्द्रियों की सम्पूर्ण क्रियाओं को], च [और], प्राणकर्माणि [प्राणों की समस्त क्रियाओं को],ज्ञानदीपिते [ज्ञान से प्रकाशित], आत्मसंयमयोगाग्नौ [आत्मसंयम योगरूप अग्नि में],…

Chapter-10_1.34 SHLOKA मृत्युः सर्वहरश्चाहमुद्भवश्च भविष्यताम्।कीर्तिः श्रीर्वाक्च नारीणां स्मृतिर्मेधा धृतिः क्षमा।।10.34 PADACHHED मृत्यु:, सर्व-हर:_च_अहम्_उद्भव:_च, भविष्यताम्‌,कीर्ति:, श्री:_वाक्_च, नारीणाम्‌, स्मृति:_मेधा, धृति:, क्षमा ॥ ३४ ॥ ANAVYA अहं सर्वहर: मृत्यु: च भविष्यताम् उद्भव: (अस्मि) च नारीणांकीर्ति: श्री: वाक् स्मृति: मेधा धृति: च क्षमा (अस्मि)। ANAVYA-INLINE-GLOSS अहम् [मैं], सर्वहर: [सबका नाश करने वाला], मृत्यु: [मृत्यु], च [और], भविष्यताम् [उत्पन्न होने…

Chapter-1_1.33 SHLOKA येषामर्थे काङ्क्षितं नो राज्यं भोगाः सुखानि च।त इमेऽवस्थिता युद्धे प्राणांस्त्यक्त्वा धनानि च।।1.33।। PADACHHED येषाम्_अर्थे, काङ्क्षितम्‌, न:, राज्यम्‌, भोगा:, सुखानि, च,ते, इमे_अवस्थिता:, युद्धे, प्राणान्_त्यक्त्वा, धनानि, च ॥ ३३ ॥ ANAVYA न: येषाम्‌ अर्थे राज्यं भोगा: च सुखानि काङ्क्षितम्,ते (एव) इमे धनानि च प्राणान्‌ त्यक्त्वा युद्धे अवस्थिता:। ANAVYA-INLINE-GLOSS न: [हमे], येषाम् [जिनके], अर्थे [लिये], राज्यम्…

Chapter-2_2.66 SHLOKA नास्ति बुद्धिरयुक्तस्य न चायुक्तस्य भावना।न चाभावयतः शान्तिरशान्तस्य कुतः सुखम्।।2.66।। PADACHHED न_अस्ति, बुद्धि:_अयुक्तस्य, न, च_अयुक्तस्य, भावना,न, च_अभावयत:, शान्ति:_अशान्तस्य, कुत: सुखम् ॥ ६६ ॥ ANAVYA अयुक्तस्य (निश्चयात्मिका) बुद्धि: न अस्ति च (तस्य) अयुक्तस्य भावना न (भवति) च अभावयत:शान्तिः न (प्राप्नोति), (च) अशान्तस्य सुखं कुत:। ANAVYA-INLINE-GLOSS अयुक्तस्य [((न जीते हुए मन और इन्द्रियों वाले)) अयुक्त ((पुरुष))…

Chapter-4_4.4 SHLOKA अर्जुन उवाच –अपरं भवतो जन्म परं जन्म विवस्वतः।कथमेतद्विजानीयां त्वमादौ प्रोक्तवानिति।।4.4।। PADACHHED अर्जुन उवाच –अपरम्, भवत:, जन्म, परम्, जन्म, विवस्वत:,कथम_एतत्_विजानीयाम्‌, त्वम्_आदौ, प्रोक्तवान्‌ _इति ॥ ४ ॥ ANAVYA अर्जुन उवाच –भवतः जन्म (तु) अपरं (वर्तते), (अपि च) विवस्वत: जन्म परम् (वर्तते),इति कथं विजानीयां (यत्) त्वम् आदौ (सूर्यं प्रति) एतत् (योगं) प्रोक्तवान्? ANAVYA-INLINE-GLOSS अर्जुन उवाच –…

Chapter-15_1.15 SHLOKA सर्वस्य चाहं हृदि सन्निविष्टोमत्तः स्मृतिर्ज्ञानमपोहनं च।वेदैश्च सर्वैरहमेव वेद्योवेदान्तकृद्वेदविदेव चाहम्।।15.15।। PADACHHED सर्वस्य, च_अहम्‌, हृदि, सन्निविष्ट:, मत्त:, स्मृति:_ज्ञानम्_अपोहनम्‌, च, वेदै:_च, सर्वै:, अहम्_एव,वेद्य:, वेदान्त-कृत्_वेद-वित्_एव, च_अहम् ॥ १५ ॥ ANAVYA अहं (एव) सर्वस्य हृदि सन्निविष्ट: (अस्मि) च मत्त: स्मृति: ज्ञानंच अपोहनम्‌ (भवति) च सर्वै: वेदै: अहम् एव वेद्य: (अस्मि) (च) वेदान्तकृत्‌ च वेदवित्‌ (अपि) अहम् एव (अस्मि)।…