Chapter-3_3.34 SHLOKA इन्द्रियस्येन्द्रियस्यार्थे रागद्वेषौ व्यवस्थितौ।तयोर्न वशमागच्छेत्तौ ह्यस्य परिपन्थिनौ।।3.34।। PADACHHED इन्द्रियस्य_इन्द्रियस्य_अर्थे, राग-द्वेषौ, व्यवस्थितौ,तयो:_ न, वशम्_आगच्छेत्_तौ, हि_अस्य, परिपन्थिनौ ॥ ३४ ॥ ANAVYA इन्द्रियस्य इन्द्रियस्य अर्थे रागद्वेषौ व्यवस्थितौ (स्तः), (जनः) तयोः (रागद्वेषयोः)वशं न आगच्छेत्; हि तौ अस्य (सुपथस्य) परिपन्थिनौ (स्तः)। ANAVYA-INLINE-GLOSS इन्द्रियस्य इन्द्रियस्य [इन्द्रिय-इन्द्रिय के], अर्थे [अर्थ में अर्थात् प्रत्येक इन्द्रिय के विषय में], रागद्वेषौ [राग और द्वेष],…

Chapter-2_2.34 SHLOKA अकीर्तिं चापि भूतानि कथयिष्यन्ति तेऽव्ययाम्।संभावितस्य चाकीर्तिर्मरणादतिरिच्यते।।2.34।। PADACHHED अकीर्तिम्‌, च_अपि, भूतानि, कथयिष्यन्ति, ते_अव्ययाम्‌,सम्भावितस्य, च_अकीर्ति:_मरणात्_अतिरिच्यते ॥३४॥ ANAVYA च भूतानि ते अव्ययाम्‌ अकीर्तिम्‌अपि कथयिष्यन्ति च सम्भावितस्य अकीर्ति: मरणात्‌ (अपि) अतिरिच्यते। ANAVYA-INLINE-GLOSS च [तथा], भूतानि [सब लोग], ते [तुम्हारी], अव्ययाम् [बहुत काल तक रहने वाली], अकीर्तिम् [अपकीर्ति का],अपि [भी], कथयिष्यन्ति [कथन करेंगे], च [और], सम्भावितस्य [माननीय पुरुष…

Chapter-12_1.3.4 SHLOKA ये त्वक्षरमनिर्देश्यमव्यक्तं पर्युपासते।सर्वत्रगमचिन्त्यं च कूटस्थमचलं ध्रुवम्।।12.3।।संनियम्येन्द्रियग्रामं सर्वत्र समबुद्धयः।ते प्राप्नुवन्ति मामेव सर्वभूतहिते रताः।।12.4।। PADACHHED ये, तु_अक्षरम्_अनिर्देश्यम्_अव्यक्तम्, पर्युपासते,सर्वत्रगम्_अचिन्त्यम्‌, च, कूटस्थम्_अचलम्‌, ध्रुवम्‌ ॥ ३ ॥सन्नियम्य_इन्द्रिय-ग्रामम्‌, सर्वत्र, सम-बुद्धय:,ते, प्राप्नुवन्ति, माम्_एव, सर्व-भूत-हिते, रता: ॥ ४ ॥ ANAVYA तु ये इन्द्रियग्रामं सन्नियम्य अचिन्त्यं सर्वत्रगम्‌ अनिर्देश्यं च कूटस्थं ध्रुवम्‌ अचलम्‌ अव्यक्तम्अक्षरं पर्युपासते ते सर्वभूतहिते रता: (च) सर्वत्र समबुद्धय: माम्‌ एव…

Chapter-11_1.18 SHLOKA त्वमक्षरं परमं वेदितव्यंत्वमस्य विश्वस्य परं निधानम्।त्वमव्ययः शाश्वतधर्मगोप्तासनातनस्त्वं पुरुषो मतो मे।।11.18।। PADACHHED त्वम्‌_अक्षरम्‌, परमम्‌, वेदितव्यम्‌, त्वम्_अस्य, विश्वस्य,परम्, निधानम्‌, त्वम्‌_अव्यय:, शाश्वत-धर्म-गोप्ता,सनातन:_त्वम्‌, पुरुष:, मत:, मे ॥ १८ ॥ ANAVYA त्वं (एव) वेदितव्यं परमम् अक्षरम् (असि), त्वम् (एव) अस्य विश्वस्य परं निधानम् (असि), त्वम् (एव)शाश्वतधर्मगोप्ता (असि), (च) त्वम् (एव) अव्यय: सनातन: पुरुष: (असि), (इति) मे मत: ।…

Chapter-18_1.11 SHLOKA न हि देहभृता शक्यं त्यक्तुं कर्माण्यशेषतः।यस्तु कर्मफलत्यागी स त्यागीत्यभिधीयते।।18.11।। PADACHHED न, हि, देह-भृता, शक्यम्‌, त्यक्तुम्‌, कर्माणि_अशेषत:,य:_तु, कर्म-फल-त्यागी, स:, त्यागी_इति_अभिधीयते ॥ ११ ॥ ANAVYA हि देहभृता अशेषत: कर्माणि त्यक्तुं न शक्यम्,(तस्मात्) य: कर्मफलत्यागी (अस्ति) स: तु त्यागी इति अभिधीयते। ANAVYA-INLINE-GLOSS हि [क्योंकि], देहभृता [शरीरधारी ((किसी भी मनुष्य)) के द्वारा], अशेषत: [सम्पूर्णता से], कर्माणि [((सब))…

Chapter-18_1.75 SHLOKA व्यासप्रसादाच्छ्रुतवानेतद्गुह्यमहं परम्।योगं योगेश्वरात्कृष्णात्साक्षात्कथयतः स्वयम्।।18.75।। PADACHHED व्यास-प्रसादात्_श्रुतवान्_एतत्_गुह्यम्_अहम्‌, परम्,योगम्‌, योगेश्वरात्_कृष्णात्_साक्षात्_कथयत:, स्वयम्‌, ॥ ७५ ॥ ANAVYA व्यासप्रसादात्‌ अहम्‌ एतत्‌ परं गुह्यं योगं (अर्जुनं प्रति)कथयत: स्वयं योगेश्वरात्‌ कृष्णात्‌ साक्षात् श्रुतवान्‌। ANAVYA-INLINE-GLOSS व्यासप्रसादात् [श्रीव्यासजी की कृपा से ((दिव्य दृष्टि पाकर))], अहम् [मैंने], एतत् [इस], परम् [परम], गुह्यम् [गोपनीय], योगम् [योग को], {(अर्जुनं प्रति) [अर्जुन के प्रति]},कथयत: [कहते हुए],…