Chapter-13_1.25 SHLOKA अन्ये त्वेवमजानन्तः श्रुत्वाऽन्येभ्य उपासते।तेऽपि चातितरन्त्येव मृत्युं श्रुतिपरायणाः।।13.25।। PADACHHED अन्ये, तु_एवम्_अजानन्त:, श्रुत्वा_अन्येभ्य:, उपासते,ते_अपि, च_अतितरन्ति_एव, मृत्युम्, श्रुति-परायणा: ॥ २५ ॥ ANAVYA तु अन्ये एवम्‌ अजानन्त: अन्येभ्य: श्रुत्वा उपासतेच ते श्रुतिपरायणा: अपि मृत्युम् अतितरन्ति एव। ANAVYA-INLINE-GLOSS तु [परन्तु], अन्ये [((इनसे)) दूसरे अर्थात् जो मन्द बुद्धि वाले पुरुष हैं वे], एवम् [इस प्रकार], अजानन्त: [न जानते हुए],…

Chapter-11_1.13 SHLOKA तत्रैकस्थं जगत्कृत्स्नं प्रविभक्तमनेकधा।अपश्यद्देवदेवस्य शरीरे पाण्डवस्तदा।।11.13।। PADACHHED तत्र_एकस्थम्‌, जगत्_कृत्स्नम्, प्रविभक्तम्_अनेकधा,अपश्यत्‌_देव-देवस्य, शरीरे, पाण्डव:_तदा ॥ १३ ॥ ANAVYA पाण्डव: तदा अनेकधा प्रविभक्तं कृत्स्नं जगत्‌देवदेवस्य तत्र शरीरे एकस्थम्‌ अपश्यत्‌ । ANAVYA-INLINE-GLOSS पाण्डव: [पाण्डु पुत्र अर्जुन ने], तदा [उस समय], अनेकधा [अनेक प्रकार से], प्रविभक्तम् [विभक्त अर्थात् पृथक् -पृथक्], कृत्स्नम् [सम्पूर्ण], जगत् [जगत् को],देवदेवस्य [देवों के देव ((श्रीकृष्ण))…

Chapter-1_1.3 SHLOKA पश्यैतां पाण्डुपुत्राणामाचार्य महतीं चमूम्।व्यूढां द्रुपदपुत्रेण तव शिष्येण धीमता।।1.3।। PADACHHED पश्य_एताम्‌, पाण्डु-पुत्राणाम्_आचार्य, महतीम्‌, चमूम्‌,व्यूढाम्‌, द्रुपद-पुत्रेण, तव, शिष्येण, धीमता ॥ ३ ॥ ANAVYA (हे) आचार्य! तव धीमता शिष्येण द्रुपदपुत्रेण व्यूढांपाण्डुपुत्राणाम्‌ एतां महतीं चमूं पश्य। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) आचार्य! [(हे) आचार्य!], तव [आपके], धीमता [बुद्धिमान् ], शिष्येण [शिष्य], द्रुपदपुत्रेण [द्रुपद के पुत्र ((धृष्टद्युम्न)) के द्वारा], व्यूढाम् [व्यूहाकार…

Chapter-6_6.42 SHLOKA अथवा योगिनामेव कुले भवति धीमताम्।एतद्धि दुर्लभतरं लोके जन्म यदीदृशम्।।6.42।। PADACHHED अथवा, योगिनाम्_एव, कुले, भवति, धीमताम्‌,एतत् _हि, दुर्लभतरम्‌, लोके, जन्म, यत्_ईदृशम्‌ ॥ ४२ ॥ ANAVYA अथवा धीमतां योगिनाम्‌ एव कुलेभवति (किन्तु) ईदृशम् यत्‌ एतत्‌ जन्म (अस्ति), (तत्) लोके हि दुर्लभतरम्‌ (वर्तते)। ANAVYA-INLINE-GLOSS अथवा [अथवा ((वैराग्यवान् पुरुष उन लोकों में न जाकर))], धीमताम् [ज्ञानवान्], योगिनाम्…

Chapter-10_1.42 SHLOKA अथवा बहुनैतेन किं ज्ञातेन तवार्जुन।विष्टभ्याहमिदं कृत्स्नमेकांशेन स्थितो जगत्।।10.42।। PADACHHED अथवा, बहुना_एतेन, किम्, ज्ञातेन, तव_अर्जुन,विष्टभ्य_अहम्_इदम्, कृृत्स्नम्_एकांशेन, स्थित:, जगत् ॥ ४२ ॥ ANAVYA अथवा (हे) अर्जुन! एतेन बहुना ज्ञातेन तव किम् (प्रयोजनम्) (अस्ति),अहम् इदं कृत्स्नं जगत् एकांशेन विष्टभ्य स्थित: (अस्मि)। ANAVYA-INLINE-GLOSS अथवा [अथवा], (हे) अर्जुन! [हे अर्जुन!], एतेन [इस], बहुना [बहुत], ज्ञातेन [जानने से], तव…

Chapter-3_3.26 SHLOKA न बुद्धिभेदं जनयेदज्ञानां कर्मसङ्गिनाम्।जोषयेत्सर्वकर्माणि विद्वान् युक्तः समाचरन्।।3.26।। PADACHHED न, बुद्धि-भेदम्‌, जनयेत्_अज्ञानाम्, कर्म-सङ्गिनाम्‌,जोषयेत्_सर्व-कर्माणि, विद्वान्, युक्त:, समाचरन्‌ ॥ २६ ॥ ANAVYA युक्तः विद्वान् कर्मसङ्गिनाम् अज्ञानां बुद्धिभेदंन जनयेत् (किन्तु स्वयं) सर्वकर्माणि समाचरन् जोषयेत्‌। ANAVYA-INLINE-GLOSS युक्त [((परमात्मा के स्वरूप में अटल)) स्थित हुए], विद्वान् [ज्ञानी पुरुष को ((चाहिये कि वह))], कर्मसङ्गिनाम् [((शास्त्रविहित)) कर्मो में आसक्ति वाले], अज्ञानाम्…