Chapter-18_1.13 SHLOKA पञ्चैतानि महाबाहो कारणानि निबोध मे।सांख्ये कृतान्ते प्रोक्तानि सिद्धये सर्वकर्मणाम्।।18.13।। PADACHHED पञ्च_एतानि, महाबाहो, कारणानि, निबोध, मे,साङ्ख्ये, कृतान्ते, प्रोक्तानि, सिद्धये, सर्व-कर्मणाम्‌ ॥ १३ ॥ ANAVYA (हे) महाबाहो! सर्वकर्मणां सिद्धये एतानि पञ्च कारणानि कृतान्तेसाङ्ख्ये प्रोक्तानि (तानि) (त्वम्) मे निबोध। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) महाबाहो! [हे महाबाहो!], सर्वकर्मणाम् [सम्पूर्ण कर्मों की], सिद्धये [सिद्धि के], एतानि [ये], पञ्च [पाँच], कारणानि…

Chapter-15_1.13 SHLOKA गामाविश्य च भूतानि धारयाम्यहमोजसा।पुष्णामि चौषधीः सर्वाः सोमो भूत्वा रसात्मकः।।15.13।। PADACHHED गाम्_आविश्य, च, भूतानि, धारयामि_अहम्_ओजसा,पुष्णामि, च_ओषधी:, सर्वा:, सोम:, भूत्वा, रसात्मक: ॥ १३ ॥ ANAVYA च अहम् (एव) गां आविश्य ओजसा भूतानि धारयामि चरसात्मक: सोम: भूत्वा सर्वा: ओषधी: पुष्णामि। ANAVYA-INLINE-GLOSS च [और], अहम् (एव) [मैं (ही)], गाम् [पृथ्वी में], आविश्य [प्रवेश करके], ओजसा [((अपनी)) शक्ति…

Chapter-14_1.11 SHLOKA सर्वद्वारेषु देहेऽस्मिन्प्रकाश उपजायते।ज्ञानं यदा तदा विद्याद्विवृद्धं सत्त्वमित्युत।।14.11।। PADACHHED सर्व-द्वारेषु, देहे_अस्मिन्_प्रकाश:, उपजायते,ज्ञानम्, यदा, तदा, विद्यात्_विवृद्धम्, सत्त्वम्_इति_उत ॥ ११ ॥ ANAVYA यदा अस्मिन्‌ देहे (च) सर्वद्वारेषु प्रकाश: (च)ज्ञानम् उपजायते तदा इति विद्यात् उत सत्त्वं विवृद्धम्। ANAVYA-INLINE-GLOSS यदा [जिस समय], अस्मिन् [इस], देहे (च) [देह में (तथा)], सर्वद्वारेषु [अन्त:करण और इन्द्रियों में], प्रकाश: (च) [चेतनता (और)],ज्ञानम्…

Chapter-2_2.54 SHLOKA अर्जुन उवाच –स्थितप्रज्ञस्य का भाषा समाधिस्थस्य केशव।स्थितधीः किं प्रभाषेत किमासीत व्रजेत किम्।।2.54।। PADACHHED अर्जुन उवाच –स्थित-प्रज्ञस्य, का, भाषा, समाधिस्थस्य, केशव,स्थितधी:, किम्‌, प्रभाषेत, किम्_आसीत, व्रजेत, किम्‌ ॥ ५४ ॥ ANAVYA अर्जुन उवाच –(हे) केशव! समाधिस्थस्य स्थितप्रज्ञस्य (पुरुषस्य) का भाषा?(सः) स्थितधी: किं प्रभाषेत? किम् आसीत?, किं व्रजेत? (च)? ANAVYA-INLINE-GLOSS अर्जुन उवाच – [अर्जुन ने कहा…

Chapter-10_1.23 SHLOKA रुद्राणां शङ्करश्चास्मि वित्तेशो यक्षरक्षसाम्।वसूनां पावकश्चास्मि मेरुः शिखरिणामहम्।।10.23।। PADACHHED रुद्राणाम्‌, शङ्कर:_च_अस्मि, वित्तेश:, यक्ष-रक्षसाम्‌,वसूनाम्‌, पावक:_च_अस्मि, मेरु:, शिखरिणाम्_अहम् ‌॥ २३ ॥ ANAVYA (अहं) रुद्राणां शङ्कर: अस्मि च यक्षरक्षसां वित्तेश: (अस्मि), अहम्वसूनां पावक: अस्मि च शिखरिणाम् मेरूः (अस्मि)। ANAVYA-INLINE-GLOSS {(अहं) [मैं]}, रुद्राणाम् [((एकादश)) रूद्रों में], शङ्कर: [शंकर], अस्मि [हूँ], च [और], यक्षरक्षसाम् [यक्ष तथा राक्षसों में], वित्तेश:…

Chapter-1_1.43 SHLOKA दोषैरेतैः कुलघ्नानां वर्णसङ्करकारकैः।उत्साद्यन्ते जातिधर्माः कुलधर्माश्च शाश्वताः।।1.43।। PADACHHED दोषै:_एतै:, कुल-घ्नानाम्‌, वर्ण-सङ्कर-कारकै:,उत्साद्यन्ते, जाति-धर्मा:, कुल-धर्मा:_च, शाश्वता: ॥ ४३ ॥ ANAVYA एतै: वर्णसङ्करकारकै: दोषै: कुलघ्नानां शाश्वता:कुलधर्मा: च जातिधर्मा: उत्साद्यन्ते। ANAVYA-INLINE-GLOSS एतै: [इन], वर्णसङ्करकारकै: [वर्णसंकर करने वाले], दोषै: [दोषों से], कुलघ्नानाम् [कुलघातियों के], शाश्वता: [सनातन],कुलधर्मा: [कुलधर्म], च [और], जातिधर्मा: [जातिधर्म], उत्साद्यन्ते [नष्ट हो जाते हैं।], ANUVAAD इन वर्णसंकर…