Chapter-14_1.10 SHLOKA रजस्तमश्चाभिभूय सत्त्वं भवति भारत।रजः सत्त्वं तमश्चैव तमः सत्त्वं रजस्तथा।।14.10।। PADACHHED रज:_तम:_च_अभिभूय, सत्त्वम्‌, भवति, भारत,रज:, सत्त्वम्, तम:_च_एव, तम:, सत्त्वम्, रज:_तथा ॥ १० ॥ ANAVYA (हे) भारत! रज: च तम: अभिभूय सत्त्वम्, सत्त्वं च तम: (अभिभूय) रज:तथा एव सत्त्वं (च) रज: (अभिभूय) तम: भवति। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) भारत! [हे अर्जुन!], रज: [रजोगुण], च [और], तम: [तमोगुण…

Chapter-17_1.11 SHLOKA अफलाकाङ्क्षिभिर्यज्ञो विधिदृष्टो य इज्यते।यष्टव्यमेवेति मनः समाधाय स सात्त्विकः।।17.11।। PADACHHED अफलाकाङ्क्षिभि:_यज्ञ:, विधि-दृष्ट:, य:, इज्यते,यष्टव्यम्_एव_इति, मन:, समाधाय, स:, सात्त्विक: ॥ ११ ॥ ANAVYA य: विधिदृष्ट: यज्ञ: यष्टव्यम् एव इति मन:समाधाय अफलाकाङ्क्षिभि: (जनैः) इज्यते स: सात्त्विक: (वर्तते)। ANAVYA-INLINE-GLOSS य: [जो], विधिदृष्ट: [शास्त्र विधि से नियत,], यज्ञ: [यज्ञ], यष्टव्यम् एव [करना ही कर्तव्य है-], इति [इस प्रकार],…

Chapter-4_4.3 SHLOKA स एवायं मया तेऽद्य योगः प्रोक्तः पुरातनः।भक्तोऽसि मे सखा चेति रहस्यं ह्येतदुत्तमम्।।4.3।। PADACHHED स:, एव_अयम्‌, मया, ते_अद्य, योग:, प्रोक्त:, पुरातन:,भक्त:_असि, मे, सखा, च_इति, रहस्यम्‌ , हि_एतत्_उत्तमम् ॥ ३ ॥ ANAVYA (त्वम्) मे भक्त: च सखा असि इति स एव अयं पुरातन: योग:अद्य मया ते प्रोक्त:; हि एतत् उत्तमं रहस्यम् (अस्ति)। ANAVYA-INLINE-GLOSS {त्वम् [तुम]},…

Chapter-13_1.7 SHLOKA अमानित्वमदम्भित्वमहिंसा क्षान्तिरार्जवम्।आचार्योपासनं शौचं स्थैर्यमात्मविनिग्रहः।।13.7।। PADACHHED अमानित्वम्_अदम्भित्वम्_अहिंसा, क्षान्ति:_आर्जवम्‌,आचार्योपासनम्‌, शौचम्‌, स्थैर्यम्_आत्म-विनिग्रह: ॥ ७ ॥ ANAVYA अमानित्वम्‌ अदम्भित्वम्‌ अहिंसा क्षान्ति:आर्जवम्‌ आचार्योपासनं शौचं स्थैर्यम् (च) आत्मविनिग्रह: – ANAVYA-INLINE-GLOSS अमानित्वम् [श्रेष्ठता के अभिमान का अभाव,], अदम्भित्वम् [कपट पूर्वक आचरण का अभाव,], अहिंसा [किसी भी प्राणी को किसी प्रकार भी न सताना,], क्षान्ति: [क्षमा भाव,],आर्जवम् [मन-वाणी आदि की सरलता,],…

Chapter-10_1.28 SHLOKA आयुधानामहं वज्रं धेनूनामस्मि कामधुक्।प्रजनश्चास्मि कन्दर्पः सर्पाणामस्मि वासुकिः।।10.28।। PADACHHED आयुधानाम्_अहम्‌, वज्रम्, धेनूनाम्_अस्मि, कामधुक्‌,प्रजन:_च_अस्मि, कन्दर्प:, सर्पाणाम्_अस्मि, वासुकि: ॥ २८ ॥ ANAVYA अहम् आयुधानां वज्रम् (च), धेनूनां कामधुक्‌ अस्मि, प्रजन:कन्दर्प: अस्मि च सर्पाणां वासुकि: अस्मि। ANAVYA-INLINE-GLOSS अहम् [मैं], आयुधानाम् [शस्त्रों में], वज्रम् (च) [वज्र (और)], धेनूनाम् [गायों में], कामधुक् [कामधेनु], अस्मि [हूँ।], प्रजन: [((शास्त्रोक्त रीति से))…