Chapter-17_1.21 SHLOKA यत्तु प्रत्युपकारार्थं फलमुद्दिश्य वा पुनः।दीयते च परिक्लिष्टं तद्दानं राजसं स्मृतम्।।17.21।। PADACHHED यत्_तु, प्रत्युपकारार्थम्, फलम्_उद्दिश्य, वा, पुन:,दीयते, च, परिक्लिष्टम्‌, तत्_दानम्‌, राजसम्‌, स्मृतम्‌ ॥ २१ ॥ ANAVYA तु यत्‌ (दानम्) परिक्लिष्टं च प्रत्युपकारार्थं वा फलम्‌उद्दिश्य पुन: दीयते तत्‌ दानं राजसं स्मृतम्‌। ANAVYA-INLINE-GLOSS तु [किंतु], यत् (दानम्) [जो (दान)], परिक्लिष्टम् [क्लेश पूर्वक], च [तथा], प्रत्युपकारार्थम् [प्रत्युपकार…

Chapter-7_7.10 SHLOKA बीजं मां सर्वभूतानां विद्धि पार्थ सनातनम्।बुद्धिर्बुद्धिमतामस्मि तेजस्तेजस्विनामहम्।।7.10।। PADACHHED बीजम्, माम्‌, सर्व-भूतानाम्‌, विद्धि, पार्थ, सनातनम्‌,बुद्धि:_बुद्धि-मताम्_अस्मि, तेज:_तेजस्विनाम्_अहम् ॥ १० ॥ ANAVYA (हे) पार्थ! (त्वम्) सर्वभूतानां सनातनं बीजं मां विद्धि,अहं बुद्धिमतां बुद्धि: तेजस्विनां (च) तेज: अस्मि। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) पार्थ! (त्वम्) [हे अर्जुन! (तुम)], सर्वभूतानाम् [सम्पूर्ण भूतों का], सनातनम् [सनातन], बीजम् [बीज], माम् [मुझको ((ही))], विद्धि [समझो।],अहम्…

Chapter-6_6.39 SHLOKA एतन्मे संशयं कृष्ण छेत्तुमर्हस्यशेषतः।त्वदन्यः संशयस्यास्य छेत्ता न ह्युपपद्यते।।6.39।। PADACHHED एतत्_मे, संशयम्‌, कृष्ण, छेत्तुम्_अर्हसि_अशेषत:,त्वदन्य:, संशयस्य_अस्य, छेत्ता, न, हि_उपपद्यते ॥ ३९ ॥ ANAVYA (हे) कृष्ण! मे एतत्‌ संशयम्‌ अशेषत: छेत्तुम्‌ (त्वमेव) अर्हसि,हि त्वदन्यः अस्य संशयस्य छेत्ता न उपपद्यते। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) कृष्ण! [हे श्रीकृष्ण!], मे [मेरे], एतत् [इस], संशयम् [संशय को], अशेषत: [सम्पूर्णरूप से], छेत्तुम् [छेदन…

Chapter-3_3.35 SHLOKA श्रेयान्स्वधर्मो विगुणः परधर्मात्स्वनुष्ठितात्।स्वधर्मे निधनं श्रेयः परधर्मो भयावहः।।3.35।। PADACHHED श्रेयान्_स्व-धर्म:, विगुण:, पर-धर्मात्_स्व-नुष्ठितात्‌स्व-धर्मे, निधनम्‌, श्रेय: , पर-धर्म:, भयावह: ॥ ३५ ॥ ANAVYA स्वनुष्ठितात्‌ परधर्मात्‌ विगुण: (अपि) स्वधर्म: श्रेयान्‌ (अस्ति)।स्वधर्मे (तु) निधनं (अपि) श्रेय:, परधर्म: भयावह: (च) (अस्ति) । ANAVYA-INLINE-GLOSS स्वनुष्ठितात् [अच्छी प्रकार से आचरण में लाये हुए], परधर्मात् [दूसरे के धर्म से], विगुण: (अपि) [गुणरहित…

Chapter-1_1.13 SHLOKA ततः शङ्खाश्च भेर्यश्च पणवानकगोमुखाः।सहसैवाभ्यहन्यन्त स शब्दस्तुमुलोऽभवत्।।1.13।। PADACHHED तत:, शङ्खा_च, भेर्य:_च, पणवानक-गोमुखा:,सहसा_एव_अभ्यहन्यन्त, स:, शब्द:_तुमुल:_अभवत्‌ ॥ १३ ॥ ANAVYA तत: शङ्खा: च भेर्य: च पणवानकगोमुखा:सहसा एव अभ्यहन्यन्त; स: शब्द: तुमुल: अभवत्‌। ANAVYA-INLINE-GLOSS तत: [इसके पश्चात्], शङ्खा: [शंख], च [और], भेर्य: [नगारे], च [तथा], पणवानक-गोमुखा: [ढोल, मृदंग और नरसिंघे आदि बाजे],सहसा [एक साथ], एव [ही], अभ्यहन्यन्त…

Chapter-9_1.12 SHLOKA मोघाशा मोघकर्माणो मोघज्ञाना विचेतसः।राक्षसीमासुरीं चैव प्रकृतिं मोहिनीं श्रिताः।।9.12।। PADACHHED मोघाशा:, मोघ-कर्माण:, मोघ-ज्ञाना:, विचेतस:,राक्षसीम्_आसुरीम्‌, च_एव, प्रकृतिम्‌, मोहिनीम्‌, श्रिता: ॥ १२ ॥ ANAVYA (ते) मोघाशा: मोघकर्माण: मोघज्ञाना: (च) विचेतस: राक्षसीम्आसुरीं च मोहिनीं प्रकृतिम्‌ एव श्रिता:। ANAVYA-INLINE-GLOSS {(ते) [वे]}, मोघाशा: [व्यर्थ आशा,], मोघकर्माण: [व्यर्थ कर्म], मोघज्ञाना: (च) [(और) व्यर्थ ज्ञान वाले], विचेतस: [विक्षिप्त चित्त ((अज्ञानी लोग))],…