Chapter-18_1.3 SHLOKA त्याज्यं दोषवदित्येके कर्म प्राहुर्मनीषिणः।यज्ञदानतपःकर्म न त्याज्यमिति चापरे।।18.3।। PADACHHED त्याज्यम्‌, दोषवत्_इति_एके, कर्म, प्राहु:_मनीषिण:,यज्ञ-दान-तप:-कर्म, न, त्याज्यम्_इति, च_अपरे ॥ ३ ॥ ANAVYA एके मनीषिण: इति प्राहु: कर्म दोषवत्‌ (अतः) त्याज्यम्‌,च अपरे इति (आहु:) यज्ञदानतप:कर्म न त्याज्यम्‌। ANAVYA-INLINE-GLOSS एके [कई एक], मनीषिण: [विद्वान्], इति [ऐसा], प्राहु: [कहते हैं ((कि))], कर्म [कर्म मात्र], दोषवत् (अतः) [दोष युक्त हैं,…

Chapter-11_1.32 SHLOKA श्रीभगवानुवाच –कालोऽस्मि लोकक्षयकृत्प्रवृद्धोलोकान्समाहर्तुमिह प्रवृत्तः।ऋतेऽपि त्वां न भविष्यन्ति सर्वेयेऽवस्थिताः प्रत्यनीकेषु योधाः।।11.32।। PADACHHED श्रीभगवान् उवाच –काल:_अस्मि, लोक-क्षय-कृत्_प्रवृद्ध:, लोकान्_समाहर्तुम्_इह, प्रवृत्त:, ऋते_अपि, त्वाम्‌, न, भविष्यन्ति,सर्वे, ये_अवस्थिता:, प्रत्यनीकेषु, योधा: ॥ ३२ ॥ ANAVYA श्रीभगवान् उवाच –(अहम्) लोकक्षयकृत्‌ प्रवृद्ध: काल: अस्मि, इह लोकान् समाहर्तुं प्रवृत्त:, (अतः) ये प्रत्यनीकेषुअवस्थिता: योधा: ( सन्ति) (ते) सर्वे त्वाम्‌ ऋते अपि न भविष्यन्ति। ANAVYA-INLINE-GLOSS…

Chapter-7_7.30 SHLOKA साधिभूताधिदैवं मां साधियज्ञं च ये विदुः।प्रयाणकालेऽपि च मां ते विदुर्युक्तचेतसः।।7.30।। PADACHHED साधिभूताधिदैवम्‌, माम्‌, साधियज्ञम्, च, ये, विदुः,प्रयाण-काले_अपि, च, माम्‌, ते, विदु:_युक्त-चेतस: ॥ ३० ॥ ANAVYA ये (जनाः) साधिभूताधिदैवं च साधियज्ञं मां प्रयाणकालेअपि विदुः ते युक्तचेतस: (पुरुषः) मां च विदुः। ANAVYA-INLINE-GLOSS ये [जो (पुरुष)], साधिभूताधिदैवम् [अधिभूत और अधिदैव के सहित], च [तथा], साधियज्ञम् [अधियज्ञ…

Chapter-12_1.5 SHLOKA क्लेशोऽधिकतरस्तेषामव्यक्तासक्तचेतसाम्।अव्यक्ता हि गतिर्दुःखं देहवद्भिरवाप्यते।।12.5।। PADACHHED क्लेश:_अधिकतर:_तेषाम्_अव्यक्तासक्त-चेतसाम्‌,अव्यक्ता, हि, गति:_दुःखम्‌, देहवद्भि:_अवाप्यते ॥ ५ ॥ ANAVYA तेषाम्‌ अव्यक्तासक्तचेतसां क्लेश: अधिकतर:हि देहवद्भि: अव्यक्ता गति: दुःखम्‌ अवाप्यते। ANAVYA-INLINE-GLOSS तेषाम् [उन], अव्यक्तासक्तचेतसाम् [सच्चिदानन्दघन निराकार ब्रह्म में आसक्त चित्त वाले ((पुरुषों)) के ((साधन में))], क्लेश: [परिश्रम], अधिकतर: [अधिक है;],हि [क्योंकि], देहवद्भि: [देहाभिमानियों के द्वारा], अव्यक्ता [अव्यक्त विषयक], गति: [गति], दुःखम्…

Chapter-3_3.35 SHLOKA श्रेयान्स्वधर्मो विगुणः परधर्मात्स्वनुष्ठितात्।स्वधर्मे निधनं श्रेयः परधर्मो भयावहः।।3.35।। PADACHHED श्रेयान्_स्व-धर्म:, विगुण:, पर-धर्मात्_स्व-नुष्ठितात्‌स्व-धर्मे, निधनम्‌, श्रेय: , पर-धर्म:, भयावह: ॥ ३५ ॥ ANAVYA स्वनुष्ठितात्‌ परधर्मात्‌ विगुण: (अपि) स्वधर्म: श्रेयान्‌ (अस्ति)।स्वधर्मे (तु) निधनं (अपि) श्रेय:, परधर्म: भयावह: (च) (अस्ति) । ANAVYA-INLINE-GLOSS स्वनुष्ठितात् [अच्छी प्रकार से आचरण में लाये हुए], परधर्मात् [दूसरे के धर्म से], विगुण: (अपि) [गुणरहित…

Chapter-14_1.15 SHLOKA रजसि प्रलयं गत्वा कर्मसङ्गिषु जायते।तथा प्रलीनस्तमसि मूढयोनिषु जायते।।14.15।। PADACHHED रजसि, प्रलयम्‌, गत्वा, कर्म-सङ्गिषु, जायते,तथा, प्रलीन:_तमसि, मूढ-योनिषु, जायते ॥ १५ ॥ ANAVYA रजसि प्रलयं गत्वा कर्मसङ्गिषु जायतेतथा तमसि प्रलीन: मूढयोनिषु जायते। ANAVYA-INLINE-GLOSS रजसि [रजोगुण के बढ़ने पर], प्रलयम् [मृत्यु को], गत्वा [प्राप्त होकर], कर्मसङ्गिषु [कर्मों की आसक्ति वाले ((मनुष्यों)) में], जायते [उत्पन्न होता है;],तथा…