Chapter-2_2.22 SHLOKA वासांसि जीर्णानि यथा विहायनवानि गृह्णाति नरोऽपराणि।तथा शरीराणि विहाय जीर्णा-न्यन्यानि संयाति नवानि देही।।2.22।। PADACHHED वासांसि, जीर्णानि, यथा, विहाय, नवानि, गृह्णाति,नरः_अपराणि, तथा, शरीराणि, विहाय, जीर्णानि_अन्यानि,संयाति, नवानि, देही ॥ २२ ॥ ANAVYA यथा नर: जीर्णानि वासांसि विहाय अपराणि नवानि (वासांसि) गृह्णातितथा देही जीर्णानि शरीराणि विहाय अन्यानि नवानि (शरीराणि) संयाति। ANAVYA-INLINE-GLOSS यथा [जैसे], नर: [मनुष्य], जीर्णानि [पुराने],…

Chapter-11_1.52 SHLOKA श्रीभगवानुवाच –सुदुर्दर्शमिदं रूपं दृष्टवानसि यन्मम।देवा अप्यस्य रूपस्य नित्यं दर्शनकाङ्क्षिणः।।11.52।। PADACHHED श्रीभगवान् उवाच –सुदुर्दर्शम्_इदम्‌, रूपम्‌, दृष्टवान्_असि, यत्_मम,देवा:, अपि_अस्य, रूपस्य, नित्यम्‌, दर्शन-काङ्क्षिण: ॥ ५२ ॥ ANAVYA श्रीभगवान् उवाच –मम यत्‌ रूपं (त्वम्) दृष्टवान् असि, इदं सुदुर्दर्शम्,देवा: अपि नित्यम्‌ अस्य रूपस्य दर्शनकाङ्क्षिणः (भवन्ति)। ANAVYA-INLINE-GLOSS श्रीभगवान् उवाच – [श्री भगवान् ने कहा -], मम [मेरा], यत् [जो],…

Chapter-2_2.64 SHLOKA रागद्वेषवियुक्तैस्तु विषयानिन्द्रियैश्चरन्।आत्मवश्यैर्विधेयात्मा प्रसादमधिगच्छति।।2.64।। PADACHHED राग-द्वेष-वियुक्तैः_तु, विषयान्_इन्द्रियै:_चरन्,आत्म-वश्यै:_विधेयात्मा, प्रसादम्_अधिगच्छति ॥ ६४ ॥ ANAVYA तु विधेयात्मा (साधकः) आत्मवश्यै: रागद्वेषवियुक्तैः इन्द्रियै:विषयान् चरन् (अंतःकरणस्य) प्रसादम् अधिगच्छति। ANAVYA-INLINE-GLOSS तु [परन्तु], विधेयात्मा [अपने अधीन किये हुए अन्तःकरण वाला], {(साधक:) [साधक]}, आत्मवश्यै: [अपने वश में की हुई], रागद्वेषवियुक्तैः [राग-द्वेष से रहित], इन्द्रियै: [इन्द्रियों द्वारा],विषयान् [विषयों में], चरन् [विचरण करता हुआ], {(अंतःकरणस्य)…

Chapter-2_2.67 SHLOKA इन्द्रियाणां हि चरतां यन्मनोऽनुविधीयते।तदस्य हरति प्रज्ञां वायुर्नावमिवाम्भसि।।2.67।। PADACHHED इन्द्रियाणाम्, हि चरताम्, यत्_मन:_अनु_विधीयते,तत्_अस्य, हरति, प्रज्ञाम्, वायुः_नावम्_इव_अम्भसि ॥ ६७ ॥ ANAVYA हि इव अम्भसि नावं वायुः हरति (तथैव) (विषयाणाम्) चरताम् इन्द्रियाणांमन: यत् अनु विधीयते तत् (इन्द्रियम्) अस्य (अयुक्तस्य) प्रज्ञां (हरति)। ANAVYA-INLINE-GLOSS हि [क्योंकि], इव [जैसे], अम्भसि [जल में ((चलने वाली))], नावम् [नौका को], वायुः [वायु],…

Chapter-18_1.78 SHLOKA यत्र योगेश्वरः कृष्णो यत्र पार्थो धनुर्धरः।तत्र श्रीर्विजयो भूतिर्ध्रुवा नीतिर्मतिर्मम।।18.78। PADACHHED यत्र, योगेश्वर:, कृष्ण:, यत्र, पार्थ:, धनुर्धर:,तत्र, श्री:_विजय:, भूति:_ध्रुवा, नीति:_मति:_मम ॥ ७८ ॥ ANAVYA (हे राजन्) यत्र योगेश्वर: कृष्ण: (अस्ति) (च) यत्र धनुर्धर: पार्थ: (अस्ति) तत्रश्री: विजय: भूति (च) ध्रुवा नीति: (वर्तन्ते) (इति) मम मति: (अस्ति)। ANAVYA-INLINE-GLOSS {(हे राजन्) [हे राजन्]}, यत्र [जहाँ], योगेश्वर:…

Chapter-18_1.18 SHLOKA ज्ञानं ज्ञेयं परिज्ञाता त्रिविधा कर्मचोदना।करणं कर्म कर्तेति त्रिविधः कर्मसंग्रहः।।18.18।। PADACHHED ज्ञानम्‌, ज्ञेयम्‌, परिज्ञाता, त्रि-विधा, कर्म-चोदना,करणम्‌, कर्म, कर्ता_इति, त्रि-विध:, कर्म-सङ्ग्रह: ॥ १८ ॥ ANAVYA परिज्ञाता ज्ञानं ज्ञेयं (च) त्रिविधा कर्मचोदना (वर्तते), (तथा)कर्ता करणं कर्म (च) इति त्रिविध: कर्मसङ्ग्रह: (वर्तते)। ANAVYA-INLINE-GLOSS परिज्ञाता [ज्ञाता], ज्ञानम् [ज्ञान], ज्ञेयम् (च) [(और) ज्ञेय], त्रिविधा [(यह) तीन प्रकार की], कर्मचोदना…