Chapter-3_3.13 SHLOKA यज्ञशिष्टाशिनः सन्तो मुच्यन्ते सर्वकिल्बिषैः।भुञ्जते ते त्वघं पापा ये पचन्त्यात्मकारणात्।।3.13।। PADACHHED यज्ञ-शिष्टाशिन:, सन्त:, मुच्यन्ते, सर्व-किल्बिषै:,भुञ्जते, ते, तु_अघम्‌, पापा:, ये, पचन्ति_आत्म-कारणात्‌ ॥ १३ ॥ ANAVYA यज्ञशिष्टाशिन: सन्तः सर्वकिल्बिषै: मुच्यन्ते (च)ये पापा: आत्मकारणात्‌ (एव) (अन्नं) पचन्ति ते तु अघं (एव) भुञ्जते। ANAVYA-INLINE-GLOSS यज्ञशिष्टाशिन: [यज्ञ से बचे हुए अन्न को खाने वाले], सन्तः [श्रेष्ठ पुरुष], सर्वकिल्बिषै: [सम्पूर्ण…

Chapter-14_1.22 SHLOKA श्रीभगवानुवाच –प्रकाशं च प्रवृत्तिं च मोहमेव च पाण्डव।न द्वेष्टि सम्प्रवृत्तानि न निवृत्तानि काङ्क्षति।।14.22।। PADACHHED श्रीभगवान् उवाच –प्रकाशम्‌, च, प्रवृत्तिम्, च, मोहम्_एव, च, पाण्डव,न, द्वेष्टि, सम्प्रवृत्तानि, न, निवृत्तानि, काङ्क्षति ॥ २२ ॥ ANAVYA श्रीभगवान् उवाच –(हे) पाण्डव! (यः) प्रकाशं च प्रवृत्तिं च मोहम्एव न (तु) सम्प्रवृत्तानि द्वेष्टि च न निवृत्तानि काङ्क्षति। ANAVYA-INLINE-GLOSS श्रीभगवान् उवाच…

Chapter-6_6.9 SHLOKA सुहृन्मित्रार्युदासीनमध्यस्थद्वेष्यबन्धुषु।साधुष्वपि च पापेषु समबुद्धिर्विशिष्यते।।6.9।। PADACHHED सुहृन्मित्रार्युदासीन-मध्यस्थ-द्वेष्य-बन्धुषु,साधुषु_अपि, च, पापेषु, समबुद्धि:_विशिष्यते ॥ ९ ॥ ANAVYA सुहृन्मित्रार्युदासीनमध्यस्थद्वेष्यबन्धुषु साधुषु चपापेषु अपि समबुद्धि: विशिष्यते। ANAVYA-INLINE-GLOSS सुहृन्मित्रार्युदासीनमध्यस्थद्वेष्यबन्धुषु [सुहृद् मित्र, शत्रु, उदासीन, मध्यस्थ, द्वेष्य और बन्धुगणों में,], साधुषु [धर्मात्माओं में], च [और],पापेषु [पापियों में], अपि [भी], समबुद्धि: [समान भाव रखने वाला], विशिष्यते [अत्यन्त श्रेष्ठ है।], ANUVAAD सुहृद् मित्र, शत्रु, उदासीन,…

Chapter-17_1.11 SHLOKA अफलाकाङ्क्षिभिर्यज्ञो विधिदृष्टो य इज्यते।यष्टव्यमेवेति मनः समाधाय स सात्त्विकः।।17.11।। PADACHHED अफलाकाङ्क्षिभि:_यज्ञ:, विधि-दृष्ट:, य:, इज्यते,यष्टव्यम्_एव_इति, मन:, समाधाय, स:, सात्त्विक: ॥ ११ ॥ ANAVYA य: विधिदृष्ट: यज्ञ: यष्टव्यम् एव इति मन:समाधाय अफलाकाङ्क्षिभि: (जनैः) इज्यते स: सात्त्विक: (वर्तते)। ANAVYA-INLINE-GLOSS य: [जो], विधिदृष्ट: [शास्त्र विधि से नियत,], यज्ञ: [यज्ञ], यष्टव्यम् एव [करना ही कर्तव्य है-], इति [इस प्रकार],…

Chapter-9_1.3 SHLOKA अश्रद्दधानाः पुरुषा धर्मस्यास्य परन्तप।अप्राप्य मां निवर्तन्ते मृत्युसंसारवर्त्मनि।।9.3।। PADACHHED अश्रद्दधाना:, पुरुषा:, धर्मस्य_अस्य, परन्तप,अप्राप्य, माम्‌, निवर्तन्ते, मृत्यु-संसार-वर्त्मनि ॥ ३ ॥ ANAVYA (हे) परन्तप! अस्य धर्मस्य अश्रद्दधाना: पुरुषा:माम्‌ अप्राप्य मृत्युसंसारवर्त्मनि निवर्तन्ते। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) परन्तप! [हे परंतप!], अस्य [इस ((उपर्युक्त))], धर्मस्य [धर्म में], अश्रद्दधाना: [श्रद्धा से रहित], पुरुषा: [पुरुष],माम् [मुझको], अप्राप्य [न प्राप्त होकर], मृत्युसंसारवर्त्मनि [मृत्युरूप संसार…

Chapter-13_1.24 SHLOKA ध्यानेनात्मनि पश्यन्ति केचिदात्मानमात्मना।अन्ये सांख्येन योगेन कर्मयोगेन चापरे।।13.24।। PADACHHED ध्यानेन_आत्मनि, पश्यन्ति, केचित्_आत्मानम्_आत्मना,अन्ये, साङ्ख्येन, योगेन, कर्म-योगेन, च_अपरे ॥ २४ ॥ ANAVYA (तत्) आत्मानं केचित्‌ (तु) आत्मना ध्यानेन आत्मनि पश्यन्ति;अन्ये साङ्ख्येन योगेन च अपरे कर्मयोगेन (पश्यन्ति)। ANAVYA-INLINE-GLOSS (तत्) आत्मानम् [(उस) परमात्मा को], केचित् (तु) [कितने ही ((मनुष्य)) (तो)], आत्मना [(शुद्ध हुई) सूक्ष्म बुद्धि से], ध्यानेन [ध्यान…