Chapter-6_6.34 SHLOKA चञ्चलं हि मनः कृष्ण प्रमाथि बलवद्दृढम्।तस्याहं निग्रहं मन्ये वायोरिव सुदुष्करम्।।6.34।। PADACHHED चञ्चलम्‌, हि, मन:, कृष्ण, प्रमाथि, बलवत्_दृढम्‌,तस्य_अहम्, निग्रहम्‌, मन्ये, वायो:_इव, सुदुष्करम्‌ ॥ ३४ ॥ ANAVYA हि (हे) कृष्ण! (इदं) मन: चञ्चलं प्रमाथि दृढं बलवत्‌ (च) (अस्ति)(अत:) तस्य निग्रहम् अहं वायो: इव सुदुष्करं मन्ये। ANAVYA-INLINE-GLOSS हि [क्योंकि], (हे) कृष्ण! [हे श्रीकृष्ण!], {(इदम्) [यह]}, मन:…

Chapter-17_1.14 SHLOKA देवद्विजगुरुप्राज्ञपूजनं शौचमार्जवम्।ब्रह्मचर्यमहिंसा च शारीरं तप उच्यते।।17.14।। PADACHHED देव-द्विज-गुरु-प्राज्ञ-पूजनम्‌, शौचम्_आर्जवम्‌,ब्रह्मचर्यम्_अहिंसा, च, शारीरम्‌, तप:, उच्यते ॥ १४ ॥ ANAVYA देवद्विजगुरुप्राज्ञपूजनं शौचम् आर्जवंब्रह्मचर्यं च अहिंसा (इदम्) शारीरं तप: उच्यते। ANAVYA-INLINE-GLOSS देवद्विजगुरुप्राज्ञपूजनम् [देवता, ब्राह्मण, गुरू और ज्ञानी जनों का पूजन,], शौचम् [पवित्रता,], आर्जवम् [सरलता,],ब्रह्मचर्यम् [ब्रह्मचर्य], च [और], अहिंसा [अहिंसा-], (इदम्) शारीरम् [(यह) शरीर सम्बन्धी], तप: [तप], उच्यते…

Chapter-7_7.12 SHLOKA ये चैव सात्त्विका भावा राजसास्तामसाश्च ये।मत्त एवेति तान्विद्धि न त्वहं तेषु ते मयि।।7.12।। PADACHHED ये, च_एव, सात्त्विका:, भावा:, राजसा:_तामसा:_च, ये,मत्त:, एव_इति, तान्_विद्धि, न, तु_अहम्‌, तेषु, ते, मयि ॥ १२ ॥ ANAVYA च एव ये सात्त्विका: भावा: (सन्ति) (च) ये राजसा: च तामसा: (भावाः सन्ति),तान्‌ (त्वम्) मत्त: एव (सन्ति) इति विद्धि तु तेषु अहं…

Chapter-7_7.8 SHLOKA रसोऽहमप्सु कौन्तेय प्रभास्मि शशिसूर्ययोः।प्रणवः सर्ववेदेषु शब्दः खे पौरुषं नृषु।।7.8।। PADACHHED रस:_अहम्_अप्सु, कौन्तेय, प्रभा_अस्मि, शशि-सूर्ययो:,प्रणव:, सर्व-वेदेषु, शब्द:, खे, पौरुषम्, नृषु ॥ ८ ॥ ANAVYA (हे) कौन्तेय! अहम् अप्सु रस: (अस्मि) शशिसूर्ययो: प्रभाअस्मि, सर्ववेदेषु प्रणव: (अस्मि), खे शब्द: (च) नृषु पौरुषम् (अस्मि)। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) कौन्तेय! [हे अर्जुन!], अहम् [मै], अप्सु [जल में], रस: (अस्मि) [रस…

Chapter-14_1.4 SHLOKA सर्वयोनिषु कौन्तेय मूर्तयः सम्भवन्ति याः।तासां ब्रह्म महद्योनिरहं बीजप्रदः पिता।।14.4।। PADACHHED सर्व-योनिषु, कौन्तेय, मूर्तय:, सम्भवन्ति, या:,तासाम्‌, ब्रह्म, महत्_योनि:_अहम्‌, बीज-प्रद:, पिता ॥ ४ ॥ ANAVYA (हे) कौन्तेय! सर्वयोनिषु या: मूर्तय: सम्भवन्ति, महत् ब्रह्म (तु)तासां योनि: (अस्ति) (च) अहं बीजप्रद: पिता (अस्मि)। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) कौन्तेय! [हे अर्जुन!], सर्वयोनिषु [((नाना प्रकार की)) सभी योनियों में], या: [जितनी],…

Chapter-6_6.24.25 SHLOKA सङ्कल्पप्रभवान्कामांस्त्यक्त्वा सर्वानशेषतः।मनसैवेन्द्रियग्रामं विनियम्य समन्ततः।।6.24।।शनैः शनैरुपरमेद् बुद्ध्या धृतिगृहीतया।आत्मसंस्थं मनः कृत्वा न किञ्चिदपि चिन्तयेत्।।6.25।। PADACHHED सङ्कल्प-प्रभवान्_कामान्_त्यक्त्वा, सर्वान्_अशेषत:,मनसा_एव_इन्द्रिय-ग्रामम्‌, विनियम्य, समन्तत: ॥ २४ ॥शनै:, शनै:_उपरमेत्‌, बुद्ध्या, धृति-गृहीतया,आत्म-संस्थम्‌, मन:, कृत्वा, न, किंचित्_अपि, चिन्तयेत्‌ ॥ २५ ॥ ANAVYA सङ्कल्पप्रभवान्‌ सर्वान्‌ कामान् अशेषत: त्यक्त्वा (च)मनसा एव इन्द्रियग्रामं समन्तत: विनियम्यशनै: शनै: उपरमेत्, (तथा) धृतिगृहीतया बुद्ध्या मन:आत्मसंस्थं कृत्वा किंचित्‌ अपि न चिन्तयेत्‌।…