Chapter-18_1.62 SHLOKA तमेव शरणं गच्छ सर्वभावेन भारत।तत्प्रसादात्परां शान्तिं स्थानं प्राप्स्यसि शाश्वतम्।।18.62।। PADACHHED तम्_एव, शरणम्‌, गच्छ, सर्व-भावेन, भारत,तत्प्रसादात्_पराम्‌, शान्तिम्‌, स्थानम्‌, प्राप्स्यसि, शाश्वतम्‌ ॥ ६२ ॥ ANAVYA (हे) भारत! (त्वम्) सर्वभावेन तम्‌ एव शरणं गच्छ;तत्प्रसादात्‌ (त्वम्) परां शान्तिम् (च) शाश्वतं स्थानं प्राप्स्यसि। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) भारत! (त्वम्) [हे अर्जुन! (तुम)], सर्वभावेन [सब प्रकार से], तम् [उस ((परमेश्वर)) की],…

Chapter-15_1.11 SHLOKA यतन्तो योगिनश्चैनं पश्यन्त्यात्मन्यवस्थितम्।यतन्तोऽप्यकृतात्मानो नैनं पश्यन्त्यचेतसः।।15.11।। PADACHHED यतन्त:, योगिन:_च_एनम्‌, पश्यन्ति_आत्मनि_अवस्थितम्‌,यतन्त:_अपि_अकृतात्मान:, न_एनम्‌, पश्यन्ति_अचेतस: ॥ ११ ॥ ANAVYA यतन्त: योगिन: (अपि) आत्मनि अवस्थितम्‌ एनं (आत्मानम्) पश्यन्ति च अकृतात्मान:अचेतस: (तु) यतन्त: अपि एनं न पश्यन्ति। ANAVYA-INLINE-GLOSS यतन्त: [यत्न करने वाले], योगिन: (अपि) [योगीजन (भी)], आत्मनि [अपने हृदय में], अवस्थितम् [स्थित], एनम् (आत्मानम्) [इस (आत्मा) को], पश्यन्ति [तत्त्व…

Chapter-3_3.13 SHLOKA यज्ञशिष्टाशिनः सन्तो मुच्यन्ते सर्वकिल्बिषैः।भुञ्जते ते त्वघं पापा ये पचन्त्यात्मकारणात्।।3.13।। PADACHHED यज्ञ-शिष्टाशिन:, सन्त:, मुच्यन्ते, सर्व-किल्बिषै:,भुञ्जते, ते, तु_अघम्‌, पापा:, ये, पचन्ति_आत्म-कारणात्‌ ॥ १३ ॥ ANAVYA यज्ञशिष्टाशिन: सन्तः सर्वकिल्बिषै: मुच्यन्ते (च)ये पापा: आत्मकारणात्‌ (एव) (अन्नं) पचन्ति ते तु अघं (एव) भुञ्जते। ANAVYA-INLINE-GLOSS यज्ञशिष्टाशिन: [यज्ञ से बचे हुए अन्न को खाने वाले], सन्तः [श्रेष्ठ पुरुष], सर्वकिल्बिषै: [सम्पूर्ण…

Chapter-1_1.28.29 SHLOKA अर्जुन उवाच –दृष्ट्वेमं स्वजनं कृष्ण युयुत्सुं समुपस्थितम्।।1.28.2।।सीदन्ति मम गात्राणि मुखं च परिशुष्यति।वेपथुश्च शरीरे मे रोमहर्षश्च जायते।।1.29।। PADACHHED अर्जुन उवाच –दृष्ट्वा_इमम्, स्वजनम्‌, कृष्ण, युयुत्सुम्, समुपस्थितम्‌ ॥ २८ ॥सीदन्ति, मम, गात्राणि, मुखम्‌, च, परिशुष्यति,वेपथु:_च, शरीरे, मे, रोम-हर्ष:_च, जायते ॥ २९ ॥ ANAVYA अर्जुन उवाच –(हे) कृष्ण! (सङ्ग्रामे) समुपस्थितं युयुत्सुम् इमं स्वजनं दृष्ट्वा मम गात्राणिसीदन्ति च…

Chapter-15_1.5 SHLOKA निर्मानमोहा जितसङ्गदोषाअध्यात्मनित्या विनिवृत्तकामाः।द्वन्द्वैर्विमुक्ताः सुखदुःखसंज्ञै-र्गच्छन्त्यमूढाः पदमव्ययं तत्।।15.5।। PADACHHED निर्मान-मोहा:, जित-सङ्ग-दोषा:, अध्यात्म-नित्या:,विनिवृत्त-कामा:, द्वन्द्वैः_विमुक्ता:,सुख-दु:ख-सञ्ज्ञै:_गच्छन्ति_अमूढा:, पदम्_अव्ययम्‌, तत् ॥ ५ ॥ ANAVYA निर्मानमोहाः जितसङ्गदोषा: अध्यात्मनित्या: (च) विनिवृत्तकामा: (ते) सुखदु:खसञ्ज्ञै:द्वन्द्वै: विमुक्ता: अमूढा: तत् अव्ययं पदं गच्छन्ति। ANAVYA-INLINE-GLOSS निर्मानमोहाः [जिनका मान और मोह नष्ट हो गया है,], जितसङ्गदोषा: [जिन्होंने आसक्तिरूप दोष को जीत लिया है,], अध्यात्मनित्या: (च) [जिनकी परमात्मा के…

Chapter-9_1.5 SHLOKA न च मत्स्थानि भूतानि पश्य मे योगमैश्वरम्।भूतभृन्न च भूतस्थो ममात्मा भूतभावनः।।9.5।। PADACHHED न, च, मत्स्थानि, भूतानि, पश्य, मे, योगम्_ऐश्वरम्‌,भूत-भृत्_न, च, भूत-स्थ:, मम_आत्मा, भूत-भावन: ॥ ५ ॥ ANAVYA (तानि) भूतानि मत्स्थानि न (वर्तन्ते), (किंतु) मे ऐश्वरं योगं पश्य; भूतभृत्‌च भूतभावन: च मम आत्मा (वस्तुतः) भूतस्थ: न (वर्तते)। ANAVYA-INLINE-GLOSS (तानि) भूतानि [(वे) सब भूत], मत्स्थानि…