Chapter-13_1.15 SHLOKA बहिरन्तश्च भूतानामचरं चरमेव च।सूक्ष्मत्वात्तदविज्ञेयं दूरस्थं चान्तिके च तत्।।13.15।। PADACHHED बहि:_अन्त:_च, भूतानाम्_अचरम्‌, चरम्_एव, च,सूक्ष्मत्वात्_तत्_अविज्ञेयम्‌, दूरस्थम्‌, च_अन्तिके, च, तत् ॥ १५ ॥ ANAVYA (तत्) भूतानां बहि: अन्त: च चरं अचरम्‌ एव च तत्सूक्ष्मत्वात्‌ अविज्ञेयं च अन्तिके च दूरस्थं तत् (एव) (वर्तते)। ANAVYA-INLINE-GLOSS (तत्) भूतानाम् [(वह) ((चराचर सब)) भूतों के], बहि: अन्त: [बाहर-भीतर ((परिपूर्ण है))], च…

Chapter-6_6.21 SHLOKA सुखमात्यन्तिकं यत्तद्बुद्धिग्राह्यमतीन्द्रियम्।वेत्ति यत्र न चैवायं स्थितश्चलति तत्त्वतः।।6.21।। PADACHHED सुखम्_आत्यन्तिकम्‌, यत्_तत्_बुद्धि-ग्राह्मम्_अतीन्द्रियम्‌,वेत्ति, यत्र, न, च_एव_अयम्‌, स्थित:_चलति, तत्त्वत: ॥ २१ ॥ ANAVYA अतीन्द्रियं बुद्धिग्राह्मं यत्‌ आत्यन्तिकं सुखं (अस्ति) तत्‌ यत्रवेत्ति च (यत्र) स्थित: अयं (योगी) तत्त्वत: न एव चलति- ANAVYA-INLINE-GLOSS अतीन्द्रियम् [इन्द्रियों से अतीत], बुद्धिग्राह्मम् [(केवल शुद्ध हुई सूक्ष्म) बुद्धि द्वारा ग्रहण करने योग्य], यत् [जो],…

Chapter-10_1.11 SHLOKA तेषामेवानुकम्पार्थमहमज्ञानजं तमः।नाशयाम्यात्मभावस्थो ज्ञानदीपेन भास्वता।।10.11।। PADACHHED तेषाम्_एव_अनुकम्पार्थम्_अहम्_अज्ञानजम्, तम:,नाशयामि_आत्म-भावस्थ:, ज्ञान-दीपेन, भास्वता ॥ ११ ॥ ANAVYA (हे अर्जुन!) तेषाम्‌ अनुकम्पार्थम् आत्मभावस्थ: अहम्एव अज्ञानजं तम: भास्वता ज्ञानदीपेन नाशयामि। ANAVYA-INLINE-GLOSS {(हे अर्जुन!) [हे अर्जुन!]}, तेषाम् [उनके ((ऊपर))], अनुकम्पार्थम् [अनुग्रह करने के लिये], आत्मभावस्थ: [((उनके)) अन्त:-करण में स्थित हुआ], अहम् [मैं ((स्वयं))],एव [ही ((उनके))], अज्ञानजम् [अज्ञान से उत्पन्न], तम:…

Chapter-12_1.2 SHLOKA श्रीभगवानुवाच –मय्यावेश्य मनो ये मां नित्ययुक्ता उपासते।श्रद्धया परयोपेतास्ते मे युक्ततमा मताः।।12.2।। PADACHHED श्रीभगवान् उवाच –मयि_आवेश्य, मन:, ये, माम्‌, नित्य-युक्ता:, उपासते,श्रद्धया, परया_उपेता:_ते, मे, युक्ततमा:, मता: ॥ २ ॥ ANAVYA श्रीभगवान् उवाच –मयि मन: आवेश्य नित्ययुक्ता: ये परया श्रद्धया उपेता:मां उपासते ते मे युक्ततमा: मता:। ANAVYA-INLINE-GLOSS श्रीभगवान् उवाच – [श्री भगवान् ने कहा -], मयि…

Chapter-3_3.22 SHLOKA न मे पार्थास्ति कर्तव्यं त्रिषु लोकेषु किञ्चन।नानवाप्तमवाप्तव्यं वर्त एव च कर्मणि।।3.22।। PADACHHED न, मे, पार्थ_अस्ति, कर्तव्यम्‌, त्रिषु, लोकेषु, किंचन,न_अनवाप्तम्_अवाप्तव्यम्‌, वर्ते, एव, च, कर्मणि ॥ २२ ॥ ANAVYA (हे) पार्थ! मे त्रिषु लोकेषु न किंचन कर्तव्यम् अस्ति चन अवाप्तव्यम्‌ अनवाप्तम्, (तथापि) (अहं) कर्मणि एव वर्ते। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) पार्थ [हे अर्जुन!], मे [मुझे ((इन))], त्रिषु…

Chapter-9_1.22 SHLOKA अनन्याश्चिन्तयन्तो मां ये जनाः पर्युपासते।तेषां नित्याभियुक्तानां योगक्षेमं वहाम्यहम्।।9.22।। PADACHHED अनन्या:_चिन्तयन्त:, माम्‌, ये, जना:, पर्युपासते,तेषाम्‌, नित्याभियुक्तानाम्‌, योग-क्षेमम्‌, वहामि_अहम् ॥ २२ ॥ ANAVYA ये अनन्या: जना: मां चिन्तयन्त:पर्युपासते तेषां नित्याभियुक्तानां (पुरुषाणाम्) योगक्षेमम्‌ अहम् वहामि। ANAVYA-INLINE-GLOSS ये [जो], अनन्या: [अनन्य प्रेमी], जना: [भक्तजन], माम् [मुझ ((परमेश्वर)) को], चिन्तयन्त: [((निरन्तर)) चिन्तन करते हुए],पर्युपासते [निष्कामभाव से भजते हैं,],…