Chapter-18_1.43 SHLOKA शौर्यं तेजो धृतिर्दाक्ष्यं युद्धे चाप्यपलायनम्।दानमीश्वरभावश्च क्षात्रं कर्म स्वभावजम्।।18.43।। PADACHHED शौर्यम्‌, तेज:, धृति:_दाक्ष्यम्‌, युद्धे, च_अपि_अपलायनम्‌,दानम्_ईश्वर-भाव:_च, क्षात्रम्, कर्म, स्वभाव-जम्‌ ॥ ४३ ॥ ANAVYA शौर्यं तेज: धृति: दाक्ष्यं च युद्धे अपि अपलायनंदानं च ईश्वरभाव: (एतत् सर्वम्) क्षात्रं स्वभावजं कर्म (वर्तते)। ANAVYA-INLINE-GLOSS शौर्यम् [शूर-वीरता,], तेज: [तेज,], धृति: [धैर्य,], दाक्ष्यम् [चतुरता], च [और], युद्धे [युद्ध में], अपि [भी],…

Chapter-18_1.76 SHLOKA राजन्संस्मृत्य संस्मृत्य संवादमिममद्भुतम्।केशवार्जुनयोः पुण्यं हृष्यामि च मुहुर्मुहुः।।18.76।। PADACHHED राजन्_संस्मृत्य, संस्मृत्य, संवादम्_इमम्_अद्भुतम्‌,केशवार्जुनयो:, पुण्यम्‌, हृष्यामि, च, मुहुर्मुहु: ॥ ७६ ॥ ANAVYA (हे) राजन्! केशवार्जुनयो: इमं पुण्यं चअद्भुतं संवादं संस्मृत्य संस्मृत्य (अहम्) मुहुर्मुहु: हृष्यामि। ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) राजन्! [हे राजन्!], केशवार्जुनयो: [श्रीकृष्ण और अर्जुन के], इमम् [इस ((रहस्य युक्त)),], पुण्यम् [कल्याणकारक], च [और],अद्भुतम् [अद्भुत], संवादम् [संवाद को],…

Chapter-11_1.20 SHLOKA द्यावापृथिव्योरिदमन्तरं हिव्याप्तं त्वयैकेन दिशश्च सर्वाः।दृष्ट्वाऽद्भुतं रूपमुग्रं तवेदंलोकत्रयं प्रव्यथितं महात्मन्।।11.20।। PADACHHED द्यावा-पृथिव्यो:_इदम्‌_अन्तरम्‌, हि, व्याप्तम्‌, त्वया_एकेन,दिश:_च, सर्वा:, दृष्ट्वा_अद्भुतम्‌, रूपम्‌_उग्रम्, तव_इदम्‌, लोक-त्रयम्‌, प्रव्यथितम्‌, महात्मन्‌ ॥ २० ॥ ANAVYA (हे) महात्मन्! इदं द्यावापृथिव्यो: अन्तरं च सर्वा: दिश: एकेन त्वया हिव्याप्तम् (वर्तते), (तथा) तव इदम् अद्भुतम्‌ उग्रं रूपं दृष्ट्वा लोकत्रयं प्रव्यथितम् । ANAVYA-INLINE-GLOSS (हे) महात्मन्! [हे महात्मन्!], इदम्…

Chapter-13_1.5.6 SHLOKA महाभूतान्यहङ्कारो बुद्धिरव्यक्तमेव च।इन्द्रियाणि दशैकं च पञ्च चेन्द्रियगोचराः।।13.5।।इच्छा द्वेषः सुखं दुःखं सङ्घातश्चेतनाधृतिः।एतत्क्षेत्रं समासेन सविकारमुदाहृतम्।।13.6।। PADACHHED महा-भूतानि_अहङ्कार:, बुद्धि_अव्यक्तम्_एव, च,इन्द्रियाणि, दश_एकम्‌, च, पञ्च, च_इन्द्रिय-गोचरा: ॥ ५ ॥इच्छा, द्वेष:, सुखम्‌, दुःखम्‌, सङ्घात:_चेतना_धृति:,एतत्_क्षेत्रम्, समासेन, सविकारम्_उदाहृतम्‌ ॥ ६ ॥ ANAVYA महाभूतानि अहङ्कार: बुद्धि: च अव्यक्तम् एव च दशइन्द्रियाणि एकं (मनः) च पञ्च इन्द्रियगोचरा:,(तथा) इच्छा द्वेष: सुखं दुःखं सङ्घात: चेतना…

Chapter-11_1.31 SHLOKA आख्याहि मे को भवानुग्ररूपोनमोऽस्तु ते देववर प्रसीद।विज्ञातुमिच्छामि भवन्तमाद्यंन हि प्रजानामि तव प्रवृत्तिम्।।11.31।। PADACHHED आख्याहि, मे, क:, भवान्_उग्र-रूप:, नम:_अस्तु, ते,देववर, प्रसीद, विज्ञातुम्_इच्छामि, भवन्तम्_आद्यम्‌,न, हि, प्रजानामि, तव, प्रवृत्तिम् ॥ ३१ ॥ ANAVYA मे आख्याहि भवान् उग्ररूप: क:; (हे) देववर! ते नमः अस्तु। (त्वम्) प्रसीदआद्यं भवन्तं (अहम्) विज्ञातुम् इच्छामि हि (अहम्) तव प्रवृत्तिं न प्रजानामि ।…

Chapter-2_2.35 SHLOKA भयाद्रणादुपरतं मंस्यन्ते त्वां महारथाः।येषां च त्वं बहुमतो भूत्वा यास्यसि लाघवम्।।2.35।। PADACHHED भयात्_रणात्_उपरतम्‌, मंस्यन्ते, त्वाम्‌, महारथा:,येषाम्‌, च, त्वम्, बहु-मत:, भूत्वा, यास्यसि, लाघवम्‌ ॥ ३५ ॥ ANAVYA च येषां (दृष्ट्या) त्वं (पूर्वं) बहुमत: भूत्वा (अधुना) लाघवं यास्यसि, (ते)महारथा: त्वां भयात्‌ रणात्‌ उपरतं मंस्यन्ते। ANAVYA-INLINE-GLOSS च [और], येषाम् [जिनकी], {(दृष्ट्या) [दृष्टि में]}, त्वम् [तुम], {(पूर्वं) [पहले]},…